Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Traumaijejkonsekwencje
1.1.Wydarzeniażycioweitraumatyczne
Wszyscydoświadczamyróżnychznaczącychwydarzeń,zarównonegatywnych,
takichjaktragicznywypadek,śmierćbliskiejosobyczypoważnachoroba,jak
ipozytywnych,jakukończeniestudiów,zawarciemałżeństwaczynarodziny
dziecka.Tegotypuwydarzeniażyciowe1,wprzeciwieństwiedoróżnychzdarzeń
życiacodziennego,wiążąsięzpoważnymikonsekwencjamidlajednostki.Ich
doświadczeniewprowadzastanobciążenia,napięciainiedostosowaniaposia-
danychprzezjednostkękompetencjiwstosunkudowymagańpowstałych
wzwiązkuztymwydarzeniem.Wiążesięztympotrzebadokonaniaistotnych
zmianwzachowaniach,dlategonazywamyjewydarzeniamizmianyżyciowej.
Wydarzeniazmianyżyciowej
Każdazmianażyciowawymaganowegoprzystosowania,dlategoteżpierwsze
znanenarzędziedopomiaruwydarzeńżyciowych-skalaTomasaHolmesa
iRichardaRahe’az1967roku-zostałanazwanaSkaląPonownegoPrzystoso-
waniaSpołecznego.Zawartetam43wydarzeniapodlegająoceniezewzględuna
ponoszoneprzezjednostkęobciążeniazwiązanezkoniecznościąponownego
przystosowaniasię.Listęotwieraśmierćmałżonkazmaksymalnymobciąże-
niemadaptacyjnym(100pkt.),azamykadrobnenaruszenieprawa(11pkt.)
(Heszen,2013).
PolskaadaptacjakwestionariuszaRahe’az1975roku,nazwanaKwestiona-
riuszemZmianŻyciowych(Sobolewskiiin.,1999),zawiera75wydarzeń,które-
jeżeliwystąpiływciąguostatnichdwóchlat-badanyoceniazewzględunaich
znaczenieitrudnościspowodowanekoniecznościądostosowaniasiędonich.
Wprzeprowadzonychbadaniachnajwyższerangizajęłykolejnonastępujące
wydarzeniatraumatyczne:1-śmierćdziecka;2-śmierćmałżonka;3-śmierć
rodzica.Zkoleinajniższerangizajęłyzmianyzwiązanezobciążeniamicywi-
lizacyjnymiikulturowymi,takiejakdużazmianasytuacjifinansowej(wzrost
dochodów)czyzmianawzakresieobowiązkówwpracy(mniejobowiązków).
Wwymienionymkwestionariuszuprzeważająwydarzenianegatywneione
teżzajmujączołowelokaty.Nielicznewydarzeniapozytywnezajmująbardziej
odległepozycjeidotycząpowiększeniarodziny(19-adopcjadziecka;31-
oczekiwanienanarodzinydziecka;36-narodzeniesiędziecka).Wnowszych
badaniach,przeprowadzonychprzezJudithMangelsdorfiMichaelaEida
(2015),dokwestionariuszaHolmes’aiRahe’adodano14nowych,pozytywnych
1Częstoużywamyzamienniepojęćnwydarzenie”inzdarzenie”
.Obydwarzeczownikiniesąjed-
naktożsameznaczeniowo,chociażzawierająwspólnykomponent,czylicoś,cosięstało.nWydarzenie”
zawierajeszczeinnyistotnyskładnik,amianowicieważność(znaczenie)tegofaktu,dlategotopojęcie
jestprzeznaspreferowane.
