Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Traumaijejkonsekwencje
skiej.Jednakurazmożebyćspowodowanynietylkowalkąfrontową,przeżytą
katastrofąkomunikacyjną,kataklizmemnaturalnymczyspowodowanym
przezczłowieka,lecztakżemożebyćskutkiemprzemocy,zwłaszczaseksualnej
czywewnątrzrodzinnej.
WkolejnymwydaniuDSM-IVwprowadzononową,specyficznąjednostkę
chorobową-nostrezaburzeniepotraumatyczne”(AcuteStressDisorder-ASD).
WystępująceobjawyidentycznejakwPTSD,lecztrwająkrócejniżjeden
miesiąc(APA,2000).
WnajnowszejklasyfikacjiDSM-5dokonanoprzeniesieniazespołustresu
pourazowegozgrupyzaburzeńlękowychdonowejgrupyzaburzeńzwiąza-
nychztraumąistresem.PodobniewklasyfikacjiICD-11zaproponowanonową
grupęzaburzeńzwiązanychzestresem,któreobejmujązaburzeniabezpośred-
niowynikająceznarażenianastresującelubtraumatycznezdarzenia,bądźna
seriętakichzdarzeńalboniekorzystnychdoświadczeń.Zkategoriinreakcja
naciężkistresizaburzeniaadaptacyjne”wyodrębnionoostrąreakcjęnastres
ijakonormalnąreakcjęspowodowanąsilnymstresoremzakwalifikowano
donczynnikówwpływającychnastanzdrowia”(Sampogna,2017).
1.2.1.KryteriaiobjawyPTSD
PonieważklasyfikacjaDSMjestwykorzystywanagłówniedocelówbadaw-
czych,aICDjestbardziejprzydatnadlacelówklinicznych,przedstawioneponi-
żejszczegółowekryteriapotraumatycznegozaburzeniastresowegoodwołująsię
doklasyfikacjiDSM-55.
MimodefinicjaPTSDpodlegałazmianomwkolejnychwydaniach
DSM,topodstawowecechytegozaburzeniapozostałybezzmian.Dotyczyto:
doświadczanialubobserwowaniastresującegowydarzenia;ponownegoprze-
żywaniaobjawówwydarzenia,obejmującegokoszmarynocne;wysiłkówna
rzeczunikaniasytuacji,miejsciosób,któreprzypominająotraumatycznym
wydarzeniuorazobjawównadmiernegopobudzenia,takichjakdrażliwość,
problemyzkoncentracjąizaburzeniasnu.WDSM-5dodanododatkowekry-
terium,nnegatywnezmianywpoznaniuinastroju”
.Kryteriumtoobejmuje
takieobjawy,jakuporczywenegatywneprzekonaniaioczekiwaniadotyczące
samegosiebie,uporczywezniekształconeobwinianiesiebielubinnych,objawy
dysocjacyjne,uczuciaoderwaniasięiograniczonywpływ.
PoniżejprzedstawionokryteriaiobjawyzawartewDSM-5.Pierwsze
kryterium,oznaczoneliterąA,dotyczyocenystresora,czyliwydarzenia
5KryteriarozpoznawaniaPTSDzostałyprzedstawionewkilkupolskichpublikacjach(por.
Zawadzki,Popiel,2014;Ogińska-Bulik,2015a;Steuden,Janowski,2016;Gruszczyńskiiin.,2017).