Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Potraumatycznezaburzeniestresowe
19
WnajnowszejklasyfikacjiDSM-5,opublikowanejwroku2013,znacznie
rozszerzonozakrespotencjalnietraumatycznychwydarzeń(por.rozdział1.1).
ZrezygnowanonatomiastzkryteriumA2.Jaksięokazuje,niewielejestwyda-
rzeńtraumatycznych,któreniepociągałybyzasobąwystąpieniareakcjiokreś-
lonychwkryteriumA2(silnystrach,przerażenielubbezradność).Zamiastwięc
definiowaćreakcjeemocjonalnejakoskładnikiwydarzenia,bardziejwłaściwe
wydajesięzdefiniowanietraumywpostaciobjawówcharakteryzującychPTSD
(APA,2015).
BogdanZawadzkiiJanStrelau(2008)definiujątraumęjakonstanpsy-
chicznylubfizycznywywołanydziałaniemrealniezagrażającychzdrowiu
iżyciuczynnikówzewnętrznych(przyroda,ludzie),prowadzącymczęstodo
głębokichidługoutrzymującychsięzmianwfunkcjonowaniuczłowieka,które
wyrażająsięwzaburzeniachsomatycznychipsychicznych”(tamże,s.47).Efek-
temtraumy,niezależnieodsposobujejkonceptualizacji,sąsilnenegatywne
emocje,przedewszystkimwpostacistrachuiprzerażenia,atakżebezradność
iczasamipoczucienierealnościwystępującegozdarzenia.
1.2.Potraumatycznezaburzeniestresowe
Doświadczeniewydarzeniatraumatycznego,zktórymczłowiekniejestwstanie
sobieporadzić,wiążesięzpojawieniemsiępodwyższonegoryzykawystąpienia
zaburzeńpsychicznychizaburzeńzachowania.Bezpośredniopowydarzeniu
traumatycznymprawieuwszystkichosóbpojawiająsięreakcjelęku,nadmierne
pobudzenieczyunikaniekontaktówjakoreakcjenormalneiadekwatnedo
zaistniałejsytuacji.Większośćtychreakcjistresowychwmiaręupływuczasu
będziesięzmniejszaćitobezżadnejinterwencji.Natomiasttrwającedłużej
ipojawiającesię,jakoopóźnionai/lubprzedłużonareakcjastresowaróżne
objawypsychopatologicznekwalifikująsiędorozpoznaniapotraumatycznych
zaburzeństresowych.
W1980rokuAmerykańskieTowarzystwoPsychiatrycznewprowadziłodo
IIIedycjiDSMnowąjednostkęchorobową-npotraumatycznezaburzeniestre-
sowe”
,określanetakżejakonzespółstresupourazowego”(PosttraumaticStress
Disorder-PTSD)4.Konceptualizacjanowegorozpoznaniawpostacizaburze-
niapostresietraumatycznym(PTSD)wynikałazpotrzebyzdiagnozowania
zaburzeńobserwowanychuweteranówwojennych,zwłaszczawojnywietnam-
4Potraumatycznezaburzeniestresowe-PTSD;czasemtłumaczone,jakonzaburzeniepostresie
traumatycznym”
,cosugeruje,żetostresbyłtraumatyczny,aponimnastępujedookreślonecodonatury
zaburzenie.
