Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wtabeli1.19podanonajważniejszemetody
dowybieraniapozycjipośrednichwprzypadku
psychometryczne,należącedoobugrup.Nie
wielostopniowychwariantówodpowiedzi),co
uwzględnionowmetodprojekcyjnych”,któresą
oznaczaograniczeniemożliwościinterpretacji.
zregułygorzejzabezpieczone,jeślichodziokry-
Wcelukontrolowaniategozjawiskapróbujesię
teriapsychometryczne.Możliwościiogranicze-
niametodprojekcyjnychomawiająLeichsenring
iHiller(2001).
Wopisieosobowościchodziouchwycenie
wbudowywaćdoodpowiednichprocedurskale
kontrolnelubskalekłamstw(np.skalaszczerości
wFPI-R).
względniestabilnychwczasie,charakterystycz-
Dopierowostatnichlatachwiększeznaczenie
nychcechdanejosoby(cechcharakterystycznych
zyskałyprocedurysłużąceustaleniuosobowości
osobowości,dyspozycji,wcech”),wprzeciwień-
przedchorobowej
j
j
j
j,którezmierzajądouchwyce-
stwiedocechzmiennychwczasie,zależnychod
niaprzeżyćizachowańosobysprzedpojawienia
sytuacjilubstanu(wstanów”),stwierdzanychza
sięchorobypsychicznej.WedługvonZerssena
pomocąmetodklinicznych(np.depresyjność
(2001),mającegoznacznydorobekwtejdziedzi-
jakosyndromzmieniającysiępodwpływemtera-
nie,diagnostykaosobowościprzedchorobowej
pii).Diagnostykaosobowościma,obokdiagno-
madużeznaczeniepraktycznezewzględunadia-
stykisprawności,najdłuższątradycję,azatemtu
gnostykęchoroby,jakrównieżwskazaniadopo-
takżemożnasięgnąćpowieleprocedur.Najbar-
stępowaniaterapeutycznegolubrehabilitacyjne-
dziejznanynaświeciejestMinnesockiwielowy-
go.VonZerssenstworzyłproceduryoparteza-
miarowyinwentarzosobowości(MMPI),składa-
równonasamoocenie,jakinaocenieprzezba-
jącysięz566pytańzróżnychzakresów,takichjak
dającego(tab.1.19),któreznajdujązastosowanie
psychopatiaczydepresja.Mimowieluzarzutów
szczególniewdziedziniezaburzeńafektywnych
metodologicznychpotwierdziłonswojąprzydat-
ipozostająwzwiązkuzklasycznymipojęciami
ność,zwłaszczawpraktyceklinicznej,jednakze
psychopatologicznymi,takimijak
typusmelan-
względunaswójrozmiarstosowanyjestjedynie
cholicus
Tellenbacha.Badaniaempirycznewyka-
warunkowo.Wkrajachniemieckojęzycznychuży-
zujązwiązekmiędzyokreślonymicechamiosobo-
wanyjestFryburskiinwentarzosobowości(FPI-
wościmanifestowanymiprzedzachorowaniem
-R)z212pozycjami,któredzieląsięna10wskal
akonkretnymichorobami.
podstawowych”(m.in.zahamowanie,agresyw-
ność,orientacjasprawności)idwienadrzędne
Bibliografia
skale(ekstrawersja,emocjonalność).Obieproce-
duryjakometodywielowymiarowepozwalają
uchwycićróżneaspektyosobowości.Liczneba-
ArbeitsgemeinschaftfürMethodikundDokumenta-
tioninderPsychiatrie(AMDP)-
tem.ManualzurDokumentationpsychiatrischer
DasAMDP-Sys-
daniaempirycznewykazują,żewzakresiewoso-
Befunde
-wyd.6,Hogrefe,Göttingen2000.
bowości”szczególneznaczeniemajączynniki
AMDP,CIPS-
RatingScalesforPsychiatry
-Beltz,
wekstrawersji”iwneurotyzmu”,gdyżwlicznychba-
Weinheim1990.
daniachodpowiadałyonezawszeróżnymzałoże-
ArbeitskreisOPD(red.)-
OperationalisiertePsychody-
niom.Sąoneuwzględniane,jakkolwiekpodróż-
namischeDiagnostik.GrundlagenundManual
-
nyminazwami,wwiększościwielowymiarowych
Huber,Bern1998.
metod.Oprócztegosątakżemetody,któreuj-
mująspecyficzneczęścioweaspekty,np.Inwen-
BrickenkampR.-
buchpsychologischerundpädagogischerTests
Hogrefe,Göttingen1985.
ErsterErgänzungsbandzumHand-
-
tarzstanuicechylęku(STAI),którybadazarówno
BrickenkampR.-
Handbuchpsychologischerund
zmienne,jakistabilnewczasieaspektylęku.
pädagogischerTests
-wyd.2,Hogrefe,Göttingen
Wprzypadkuprocedurstosowanychwdia-
1997.
gnostyceosobowości,opartychwzdecydowanej
CIPS-
InternationaleSkalenfürPsychiatrie
-wyd.4,
większościnasamoocenie,problememjestryzy-
kowodpowiedzitendencyjnych”(tendencjado
DührssenA.-
Beltz,Weinheim1996.
tiefenpsychologischemAspekt
DiebiographischeAnamneseunter
-Vandenhoeck&
odpowiedzioczekiwanychspołecznie,tendencja
&Ruprecht,Göttingen1997.
17
Podstawyogólne
