Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KONWENCJAKONSTYTUCYJNA
•11
KONWENCJAKONSTYTUCYJNA
KonstytucjaStanówZjednoczonychbyłarezultatemdecyzjipodję-
tychpodczaskonwencji,jakaodbyłasięwFiladelfiiw1787rokuzudzia-
łempięćdziesięciupięciudelegatówdwunastuówczesnychamerykań-
skichstanów(zwyjątkiemstanuRhodeIsland).Konwencjakonstytu-
cyjnamiałabyćreakcjąnaArtykułyKonfederacji,pierwsząnieudaną
próbęsformułowaniazasadustrojowychdlanowegotworupaństwowe-
go.PozwycięstwiewwojnieoniepodległośćspodzależnościWielkiej
BrytaniiiogłoszeniuDeklaracjiNiepodległościwroku1776,zdecydo-
wanosięnastworzeniekonfederacjistanów,oddającniewielkieupraw-
nieniawręcenowoutworzonegoKongresuKontynentalnego.Słabość
obowiązującychod1781rokuArtykułówKonfederacjiwynikałaprzede
wszystkimwłaśniezniewłaściwegorozłożeniakompetencji(jedynain-
stytucjacentralna,Kongres,niemiałamożliwościegzekwowaniatwo-
rzonegoprzezsiebieprawa;cowięcej,stanymogływpływaćnatreść
tworzonegoustawodawstwacentralnego),alerównieżzezłejsytuacji
ekonomicznejpaństwa(ogromnezadłużenie,brakmożliwościprowa-
dzeniapolitykipodatkowejprzezKongres)orazzkonfliktówpomiędzy
stanami(dominacjastanówwiększychnadmniejszymiibrakjedno-
litejwładzysądowniczejmogącejrozstrzygaćsporymiędzystanami).
Możnazatemstwierdzić,żeuczestnicykonwencjikonstytucyjnejstanęli
przedzadaniemułożenianowychzasadfunkcjonowaniapaństwa,bio-
rączapodstawęistniejącestany.NegatywnedoświadczeniaArtykułów
Konfederacjimiałyimtylkopomócwkształtowaniurelacjimiędzywła-
dzącentralnąawładzamistanowymi.
PodczasobradwFiladelfiiokazałosię,żewiększośćdelegatówprze-
jawiałaobawyzwiązanezkształtemprzyszłegorządu,właściwąkon-
strukcjąpodziałuwładzy,udziałemspołeczeństwawsprawowaniuwła-
dzyorazsprawiedliwądystrybucjąkompetencjimiędzystanami.Choć
delegacizdecydowanieopowiadalisięprzeciwkobrytyjskiemumodelo-
