Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doistnienia.Aletojużniejestsprawatejwyodrębnionej,autotelicznej,
symbolicznejkultury,tylkosprawajejużyciawsferzepraktykikultury
społecznej—socjetalnej.
NARÓDWUJĘCIUKULTURALISTYCZNYM
IWPERSPEKTYWIEANTROPOLOGICZNEJ
Najbardziejprzekonującatezaodnoszącasiędobadańnadnarodem
brzmi:„Niejestmożliwajednauniwersalnateorianacjonalizmu”(Hall,
1993,s.1).Właściwawieluautoromanglosaskimpraktykautożsamiania
naroduznacjonalizmemjakoideologiąnarodowąjeszczebardziej
komplikujewyjaśnianietegozłożonegozgadnienia.Teorieuznające
związekmiędzyformującymisięnarodamiaichpierwotnymetnicznym
podłożemnazywamkulturalistycznymiteoriaminarodu.Ichprzedstawi-
cielewidząwnarodziejednostkękulturypodobnądotej,ktrącharak-
teryzowałRaoulNaroll,alenieidentyczną,gdyżustaleniekryteriw
określającychkulturęnarodowąjesttrudniejszeniżanalogiczneskodyfi-
kowanieaspektwkulturpierwotnych.
Naprzykład„przystosowanieekologiczne”oznaczającewtermino-
logiietnologicznejogłurządzeńidziałańzapewniającychutrzymaniesię
przyżyciu:technikę,produkcję,organizacjęwytwarzania,dystrybucji
ikonsumpcji,stanowikryteriummałorżnicującerozwiniętespołeczeń-
stwanowoczesnelub„postnowoczesne”.Niewtejsferzenależywięc
szukaćczynnikwswoiściecharakteryzującychkulturynarodowe,przynaj-
mniejwobrębiewiększychpodobnychcywilizacyjnychcałości,takich
jakcywilizacjazachodnia,systemkapitalistycznyitd.
Przyjętaprzezczłonkwwsplnotynarodowejnazwawłasnainazwa
nadawanaprzezobcych,zwłaszczaprzezzbiorowościsąsiednie,stanowi
istotnyelementuświadomionegowyodrębnienia,znaczącywewczesnej
fazieformowaniasięnarodu.Problemtenzajmujewięcwielemiejsca
wrozważaniachhistorykwuznającychkoncepcjęwczesnejgenezy
narodw,np.wPolscewrozważaniachBenedyktaZientaryijegoszkoły,
awogleskupiaonuwagęmediewistw.
Wpźniejszychfazachbytunarodowegonazwakraju-narodujestna
ogłsprawąoczywistą,alemazwykleznaczeniesymboliczne,wszcze-
glnychmomentachwręczsakralne.Wporwnaniuzlistąkryteriw
Narolla—wyodrębnienienarodowejjednostkikulturyrozwiniętejwiąże
sięwoglezeznacznymrozbudowaniemsferykulturysymbolicznej
32