Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
P.Kołakowski,A.Pepłoński,Majowyzamachstanuwświetledokumentówwywiadu,dyplomacji
iorganówbezpieczeństwaIIRzeczypospolitej,
Słupsk2008,ISBN978-83-7467-142-2,©byWNAkademiiPomorskiejwSłupsku
ślono,„nauspokojeniesytuacjiwpaństwiewpłynęłoogłoszenieterminuZgromadzenia
Narodowego”
13.
Okazujesię,istotnąrolępodczaswydarzeńmajowychodegrałoobjęciekontroląprzez
OddziałIIłącznościtelefonicznejnatereniestolicy.12majaodgodz.24.00zajętocentralę
telefonicznąPAST„Cedergren”,coumożliwiłounieruchomienietelefonówprywatnychoraz
przerwaniekomunikacjitelefonicznejcentrumWarszawyzPragą.Następniezawieszono
wszelkąłącznośćmiędzymiastową.Wewszystkichcentralachtelefonicznych,przyudziale
wyznaczonychurzędnikówioficerów,wprowadzonopodsłuchrozmówistotnychzpunktu
widzeniabezpieczeństwaiprzebiegudziałańwojskowych.Jednocześnieprzerwanołączność
telefonicznąprowadzonązapomocąliniibezpośrednich,ponieważniemożnabyłoobjąćich
kontrolą.Działaniatepoważnieutrudniłydowodzenieoddziałamiwojskowymistojącymipo
stronierządu.
WcentralimiędzymiastowejpersonelOddziałuIIprowadziłciągłąkontrolęrozmów
wzdłuższlakówkolejowychwkierunkach:doTorunia,Poznania,KrakowaiLwowa.Dzięki
temuawizowanebyływszystkietransportywojskpozostającychpostronierząduiPiłsudskie-
go.Wtensposóbuzyskanoinformacjeopojawieniusięgrupywojskpoznańskichwrejonie
OżarowaiNadarzyna.
Kontrolęwszelkichrozmówtelefonicznychikorespondencjitelegraficznejzarządził
wpołudnie15majawojewodapomorskiStanisławWachowiak.Podsłuchemmielisięzająć
pracownicyurzędówpocztowychwwojewództwie.Poleceniatezostałyprzekazanezapo-
średnictwemkomendywojewódzkiejPolicjiPaństwowejorazposzczególnychstarostówna
Pomorzu
14.DzieńwcześniejwojewodapoznańskiAdolfBniński,powołującsięnauchwałę
RadyMinistrówz14maja,wydałrozporządzeniewprowadzającestanwyjątkowy
15.Nato-
miastwojewodapomorski15majapoleciłzarządzićniezwłoczniekontrolędowodówosobi-
stychpodróżnychnadworcachkolejowychoraz„dokładneśledzenieruchuludnościprzyby-
łejdomiasta”
16.Zarządzenianiezawierałybliższychszczegółównatemattego,wjakim
celumiałybyćprowadzonetekontroleorazojakiechodziłoosoby,wprowadzałynatomiast
dodatkowenapięciewśródludnościPomorza.
Zinnychdokumentówwynika,14majasytuacjawWarszawiebyłanatyleskompli-
kowana,żep.o.szefaOddziałuII,płkSGBłeszyński,uznałzastosownepowiadomićoniej
wszystkichattachéswojskowychRP.Pojawiającesięróżnepogłoskiuniemożliwiałybo-
wiemwłaściwąinterpretacjęszybkonastępującychwydarzeńpolitycznych.
14majamjrKonradLibicki,attachéwojskowywTallinie,depeszowałdoOddziałuII,
zpowodubrakuoficjalnychinformacjiorazprzyprzewadzesprzecznychwiadomościna-
pływającychzParyżaiPragi,opiniamiejscowychkółpolitycznychowydarzeniachwPol-
scebyłanadalnieustalona.Niekorzystnewrażeniewestońskiejprasiewywołaładepesza
pochodzącazAmbasadyRPwParyżu,wktórejznalazłosięstwierdzenieowyjęciuPiłsud-
skiegospodprawa,bowiemMarszałekcieszyłsięsympatiąestońskichsferpolitycznych
iwojskowych.MjrLibickiprosiłteżcentralęOddziałuIIopotwierdzenieinformacjiorze-
komymsamobójstwiegen.Sosnkowskiego
17.
———
———
——
13CAW
,OddziałIISGWP,I.303.4.4934,Pismop.o.szefaOddziałuIISGWPpłk.Błeszyńskiegodoatt-
achéwojskowegowRzymiez26V1926r.
14ArchiwumPaństwowewBydgoszczy(dalejAPB),KomendaWojewódzkaPolicjiPaństwowej(dalej
KWPP)wToruniu,t.81,Telefonogramwojewodypomorskiegoz15V1926r.
15Zgodniezdecyzjąwojewodynaczasstanuwyjątkowegozostałyzawieszoneprawaobywatelskie,
amianowicieprawowolnościzagwarantowanejwart.97KonstytucjiRPiprzepisyonietykalnościoby-
watelizagranicznych(art.100Konstytucji).
16APB,KWPPwToruniu,t.81,Telefonogramwojewodypomorskiegoz15V1926r.
17CAMSW,290,t.21,DepeszaattachéwojskowegowTalliniemjr.K.LibickiegodoOddziałuIIz14V
1926r.
9