Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(„odgrzewające”wpewnymsensiezainteresowanieekonomicznymiuwarunkowaniamitworzeniaicyrkulacjitreścimedialnych,aleteż
sięgającepoetnografięwcelubadaniaprocesówzachodzącychwobrębiekonglomeratówmedialnych[10]).Alternatywnewizjerozwoju
kinaitelewizjisąmipotrzebne,żebywskazaćnamożliwośćnieoczywistychpowiązańpomiędzyróżnymiobszaramiaktywności
rozrywkowych.Zkoleiotwarcienaanalizęoprogramowania/sprzętudotworzeniaidystrybucjikultury,podobniejakuwagizwiązane
zorganizacjąprocesuprodukcji,mapomócwuwolnieniusięodnazbytromantycznychwizjimediówcyfrowychjakotych,które
ostatecznieznoszągranicemiędzynadawcamiiodbiorcami,wpisującychsięwprostąteleologię,zgodniezktórązdecentralizowane
icyfrowe2.0mabyćbardziejdemokratyczneipoprostulepszeniżanalogoweijednokierunkowe1.0.Wspomnianewcześniejmedia2.0
todlamniemediabędącewrównejmierzenarzędziamikształtowaniaoddolnejkultury2.0,coinarzędziamibiznesowo-marketingowego
dyskursuWeb2.0,wktóryminternaucisądostawcamitreściitrochęmarionetkamiwrękachprzemysłówmedialnych.Możnajeteż
postrzegaćjakoefektrozwojutechnologii,postrzeganegojakoprocesczęściowoautonomicznywobecludzi,zwłaszcza–użytkowników[11].
Cowięczawierataksiążka?Zaczynamodpomieszczonychwpierwszymrozdzialewstępnychuwagmetodologicznychiodzarysu
swojegoprojektubadawczego,ufundowanegonatrzechfilarach.Pierwszymjestpostulatwyjścia„zzabiurka”,ewentualnie„sprzed
ekranu”,awięcrozszerzenieperspektywydominującejwpolskim,silniezwiązanymzbadaniamifilmumedioznawstwie,oelementy
socjologiiietnografii,mającepomócwwalcezBeckowskimi„pojęciamizombi”–konstruktamiteoretycznymi,którefunkcjonują
nakartkachtekstówbadaczy,aledlaktórychcoraztrudniejznaleźćreferencjepozanimi.Chodziwięcouwrażliwienienaużyciamediów
przezużytkowników,szczególnieistotnewsytuacji,wktórejmediastająsięcorazsilniejelastyczneispersonalizowane.Drugim
postulatemjestzwrócenieuwaginatechnologicznąstrukturęmediów,jejwpływnaichużycia,aszerzej–wyjściepozajęzykdychotomii,
przeciwstawiający„techniczne”temu,co„społeczne”.Trzecielementmojegoprojektutometarefleksjanadpozycjąbadaczamediów,jego
motywacjamiiwynikającymiztegokonsekwencjamidlaefektówanalizy.Wrozdzialepierwszymzostajeprzedstawionyteżschemat
pojęciowy,osadzającycałeprzedsięwzięciewkontekścieekologicznegomyśleniaomediachizjawisktakichjakkonwergencja(traktowana
jednakprzezemnienietylkojakozjawisko„zewnętrzne”wobecbadań,aleteżiefektkryzysuteorii),remediacjaczyzmianastatusu
przemysłówkultury.Punktemdojściajestprzedstawienieintegrującegopodejściametodologicznego,wykorzystywanegoprzezemnie
wprzedstawionychwkolejnychrozdziałachstudiachprzypadków.
Rozdziałdrugi,
Grawkino
,topierwszestudiumprzypadku,ilustrującenieoczywistepowiązaniairelacjepomiędzymediami.Poświęcone
jestwzajemnyminspiracjomfilmówigier,awszczególnościtemu,jakfilmyupodabniająsiędointeraktywnychformrozrywki
iprzezwyciężająswojeograniczeniatechnologiczne.Rozdziałzawierateżanalizęsytuacjiwidzaigracza,rozdartychpomiędzyoglądaniem
iuczestnictwemwprezentowanychwydarzeniach.Szczególnieważnymterminem,wiążącymtenrozdziałzkolejnym,jesttzw.
movieride
–kategoriaopisującamechanizmwywoływaniaimmersjipoprzezzabiegiformalneinarracyjnenaśladującerozwiązaniaztematycznych
parkówrozrywki.Towłaśnie„filmoweprzejażdżki”–adokładniej:autoetnograficznarelacjazwizytywparkurozrywkiUniversalStudios
–stanowiąpunktwyjściadokolejnejczęści,
Wparkurozrywki:granicemediów
.Jestonapoświęconaanaliziepowiązańbiznesowych,ale
teżeksperymentomtechnologicznymimarkomtransmedialnymbudowanymwokółfilmówirozszerzającymdoświadczeniafilmowe.Park
rozrywkizostajetuprzedstawionyjakoalegoriawspółczesnychprzemysłówmedialnych,alestanowirównieżpretekstdozajęciasię
historiąkinaipostawieniapytańokulturowystatusfilmu.Równocześnierozdziałtenpogłębiazestawieniefilmówigier,dokonując
ponownegoodczytaniahistoriikinazperspektywynowychformmedialnych–punktwyjściastanowikoncepcjahistoriipreposteryjnej
MiekeBal,ajejrozwinięciemjestkategoria„kinaatrakcji”TomaGunninga,wskazującamiędzyinnymi,żetowłaśnieatrakcjestanowią
kluczową,amarginalizowanąprzezkrytykówihistorykówkinakategorięfunkcjonowaniategomedium.Dlategowrozdzialetymzajmuję
sięrównieżarcheologiąmediówiNowąHistoriąFilmu,sytuującąpoczątkikinawnowychkontekstach.Odniesieniadoprzeszłości–pytania
oto,jakkiedyśoglądanofilmyijaksytuowanojewodniesieniudoinnychsposobówspędzaniawolnegoczasu,aleteżkrytycznarewizja
naszychwyobrażeńoniej,stanowiąbowiemważnykontekstdlanamysłunadwspółczesnymekosystememmedialnymisystemami
rozrywkowymi.
Rozdziałczwarty,
Telewizja„potelewizji”
,przenosipytaniaorelacjemiędzytechnologiamimedialnymiisposobamiichużycia
wkontekstzwiązanyzprzemianamitelewizji.ToparadygmatycznedladrugiejpołowyXXwiekumediumprzechodziaktualnieokres
głębokichprzemian,choćrównocześnieichskalabywaprzeceniana–dlategozajmęsiętakżenapięciempomiędzymożliwościamitelewizji
docierającejdowidzówzapośrednictwemcoraztonowszychkanałówprzekazuarealnymijejużyciami.Zmianypraktykodbioru
powiązanesąoczywiścierównieżzrozwojemnowychformtelewizyjnych,dlategowtejczęściksiążkipoświęcamsporomiejscanowej
generacjiserialitelewizyjnych,wwypadkuktórychtradycyjnesposobyoglądaniaprzenikająsięznowymi,apozorna„nietelewizyjność”
treściumożliwiawyrobionejpublicznościoglądaćserialebezpoczuciawiny.Prowadzitowywódwkierunkuostatniegowątku,ilustrującego
międzyinnymizaangażowaniebadaczymediówwkształtowaniezinstytucjonalizowanejwiedzy,będącejdlanaswszystkichźródłem
informacjiopreferowanychczywręczwłaściwychużyciachmediów.Tonieformalnyobiegtreścimedialnych,omawianywrozdziale
Nieautoryzowane,nieformalne...marginalne?
–marginalizowanywbadaniachnadkulturą,arównocześnie,zasprawąinternetu,niemal
powszechny.Analizalukwobszarachzainteresowańbadaczymedióworazkonsekwencjepodejmowanychprzeznichwyborówprowadzą
mniewstronępodsumowań.
[1]Tropstrefyprzejścia,anieostatecznegoodesłaniastarychmediównazłomowiskopodpowiedziałmiMarekKrajewski–sugerując,
żebyćmożelepsząod„cmentarzyska”metaforąbyłby„czyściec”.
[2]Informacjeotrzechpublikowanychwcześniejtekstach,którychfragmentyweszływobrębtejksiążki,znajdująsię
wpodziękowaniach.
[3]J.Murray,
Whatisamedium?SharedFocusedAttention
,[online:]http://inventingthemedium.com/2012/01/10/what-is-a-medium-
shared-focused-attention/[dostęp10.01.2013].
[4]D.McKenzie,
AnEngine,NotaCamera:HowFinancialModelsShapeMarkets
,Cambridge:MITPress2006,s.12.
[5]B.Latour,
Pandora’sHope:EssaysontheRealityofScienceStudies
.Cambridge:HarvardUniversityPress1999,s.78–79.
[6]C.Anderson,
Długiogon
,przeł.B.Ludwiczak,Poznań:MediaRodzina2008.
[7]MamtunamyśliprzedewszystkimNowąHistorięFilmu,doktórejbędęodwoływaćsięwdalszychczęściachksiążki.
[8]N.Couldry,
Mediawkontekściepraktyk
,przeł.A.Strzemińska,„KulturaPopularna”2010,nr1(27),s.96–113.
[9]Zob.wydanie„KulturyPopularnej”poświęcone
softwarestudies
–nr4(22)/2008.
[10]Zob.
ProductionStudies.CulturalStudiesonMediaIndustries
,red.V.Mayer,M.J.Banks,J.T.Caldwell,London:Routledge2009;
MediaIndustries.History,TheoryandMethod
,red.J.Holt,A.Perren,Chichester:Wiley-Blackwell2009.
[11]Takiepodejściejestobecnemiędzyinnymiw
softwarestudies
,wdużejmierzezasprawąinspiracjipracamiFriedrichaA.Kittlera.
