Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AbrahamGoldbergigazetaDHajnt”
31
Rok1908-datapowstaniadziennikaDHajnt”-możezostaćbezprzesady
uznanyzakluczowywbiografiiojcaJerzegoBorejszy.Pracawtymdzienniku
byładziełemjegożyciaitodziękiniejprzeszedłdohistoriiżydowskiegodzien-
nikarstwa.Niemyliłsięchybajedenzczołowychdziennikarzypisma,Chaim
Finkelsztajn,którytymisłowamipodsumujezpespektywylatpracęGoldberga
wDHajncie”:DGazetabyłaesencjąjegożycia.Onżyłdlaniej,oddającjejswoje
zdrowieiduszę”41.DHajnt”,wydawanyod22stycznia1908r.do22września
1939r.,jestbezprzesadyuznawanyzapismo-legendę42.Byłkontynuacjąuka-
zującegosięod1906r.ikierowanegoprzezSamuelaJakubaJackanadziennika
DDosJidiszesTogbłat”.DHajnt”,wydawanyprzezSpółdzielnięWydawnicząDAlt-
-Naj”,swójprofilokreślałjakoDnarodowy,niezależny,awzabarwieniusyjoni-
styczny”43.WięcejoprofilupismapisałwswoichwspomnieniachFinkelsztajn:
Dzajmowałliberalne,progresywneidemokratycznestanowisko”,awsprawach
dotyczącychwspólnotyżydowskiejDtrzymałsięjasnonakreślonejsyjonistycz-
no-demokratycznejinarodowej(alenieszowinistycznej!)linii[ł].Broniłinte-
resówżydostwapolskiegoprzeciwkobrutalnymwypadomreakcji,jawnychalbo
ukrytychantysemitów-nieliczącsięzeszkodamimaterialnymiiciężkimi
represjami,jakiesięwaliłynagazetęzestronyorganówrządowych”44.Anty-
semityzmtotylkojedenzproblemów,zjakimimielisięzmierzyćredaktorzy
DHajntu”.Przychodziłonzzewnątrz,spozaświatażydowskiego,ibyłzasadni-
czoodmiennyodniechęcisporejczęściśrodowiskżydowskich,któreniebyły
wstaniezrozumieć,jakmożnawydawaćpismowjęzykujidysz,uważanymza
swoistyżargon,acoważniejsze,mowękasty45.Językiemżydowskiejkulturybył
wichprzekonaniujedyniehebrajski46.
Określającmiejscepismawobrębieżydowskiejscenypolitycznejdwudzie-
stoleciamiędzywojennego,umieścićjenależywgrupiesympatykówtzw.
OgólnychSyjonistów,czyliOgólnejOrganizacjiSyjonistycznej,związanejze
ŚwiatowąOrganizacjąSyjonistyczną47.Szczególniedobitnymwyrazempowiązań
DHajntu”ztąorganizacjąniechbędzieto,żeIcchakGrünbaum,mającyprze-
ogromnywpływnapraceredakcyjneikształtpisma,przewodziłodpoczątku
41K.Finkelshteyn,Haynt-atsaytungbayyidn1908-1939,TelAviv1978,s.38.Cytowany
fragmentjesttłumaczeniemzangielskiejwersjiwspomnień,którewobszernychfragmentach
umieszczonesąnastronieinternetowejwww.haynt.org.Dlaścisłościtrzebadodać,żeistnie-
jewcześniejszewydaniewspomnieńdziennikarzaDHajntu”,obejmująceniecokrótszyokres,
amianowicielata1915-1939:C.Finkelsztein,FunNoentnOver,NewYork1956.
42ODHajncie”zob.M.Fuks,PrasażydowskawWarszawie1823-1939,Warszawa1979,
s.184-195;tenże,PrasażydowskawWarszawie1918-1929,DBiuletynŻydowskiegoInstytutu
Historycznego”1973,nr1;A.Paczkowski,PrasacodziennaWarszawywlatach1918-1939,War-
szawa1983,s.244-245.
43Hajnt[w:]PolskiSłownikJudaistyczny,t.1,s.542.
44C.Finkelsztein,FunNoentnOver,s.83;cyt.za:M.Fuks,PrasażydowskawWarszawie
1918-1939,s.181-182.
45Zob.M.Kamińska,Ścieżkamiwspomnień,Warszawa1966,s.188.
46A.Hertz,dz.cyt.,s.207.
47OgólnaOrganizacjaSyjonistyczna[w:]PolskiSłownikJudaistyczny,t.2,s.267-268.
