Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
Jedzenietojednazpotrzebpodstawowychczłowieka,potrzebanaturalna,element
biologii.Jednakże,pozasytuacjamiekstremalnymi,to,cojemy,jaktoczynimy,stanowi
wynikkulturowych,azatemarbitralnychrozstrzygnięć.Tradycyjnieczłowiekodżywiał
sięwtakisamsposóbjakpozostaliczłonkowiegrupyczywarstwyspołecznej,doktórej
przynależałizktórąsięwpełniidentyfikował.Możnaprzyjąć,żewobrębietakiejgrupy
wszyscyjadalipodobnie,jeślinietaksamo,aróżnicewynikałyjedyniezzamożności
jednostekczyrodzinitojedyniewprzypadku,gdylogikakulturowatakiezróżnicowanie
dopuszczała.Jakkolwiekdefiniowanakulturowodietaczerpałazdośćwąskiejgrupy
lokalnychinajczęściejsezonowychproduktów.
Obecniebogatespołeczeństwapóźnokapitalistycznego,ponowoczesnegoZachodu
stająwobecsytuacjinadmiaruogólnodostępnychproduktówspożywczych,acorównie
istotne–nadmiaruformichkonsumpcji.Preferencjecodosamychproduktów,jakteż
sposobówichprzygotowaniaispożywania,wnieporównywalniewiększymstopniu
sądziśefektempanującychmód,ideologii,przewartościowańreligijnychczy
światopoglądowych,jakimpoddająsięjednostki(bądźsąimpoddawane)wramach
swojegożycia.
Wupowszechnianiutychkulturowychwzorów(stylówżycia),„filozofii”odżywianiasię,
konkretnychproduktówipotrawpierwszoplanowąrolęodgrywająmedia.Głównytemat
niniejszegoopracowaniastanowizatemnietylejedzenieaninawetzwyczaje
żywieniowe,aleichmedialnywizerunekioprawa.Uznaliśmy,żetakiewłaśnie
przemieszane,nieortodoksyjnespojrzenienakulturępoprzezjejmedialnyobrazdaje
szansęposzerzeniaobszarówbadawczychantropologiikulturowej,medioznawstwaczy
socjologii,skorzystaniazinnegorodzajuźródełczyzestawunarzędziinterpretacyjnych.
PracęotwieratekstWaldemaraKuligowskiegowprowadzającywzagadnieniabadań
nadjedzeniemjakoelementemkulturyczłowieka,awkonsekwencjiwantropologiczne
teorieinterpretacjiżywieniowychzachowańczłowieka.
Niemalcałypozostałymateriałzdecydowaliśmysiępodzielićnadwieczęści.
Napierwsząskładająsięautorskierelacjezróżnychformobecnościjedzenia
wprzestrzenimedialnej;awięc:analizytelewizyjnychprogramówkulinarnych
(MagdalenaZdrowicka-Wawrzyniak,DominikaNarożna)iblogówinternetowych
poświęconychkuchni(MagdalenaSzulc),równieżtakich,wktórychtransmisjawideo
stajesięnamiastkąwspólnegobiesiadowania(MartaMiaskowska),studianad
platformamispołecznościowymi(RamonaŚlusarczyk,KatarzynaKopecka-Piech),
materiałamiprasowymi(SebastianLatocha),zapomocąktórychustalanesąznaczenia
konkretnychpraktykkucharskichczyżywieniowych.Zprzywołanymizagadnieniami
łączysiętekstRobertaGrochowskiegodotyczącyprawczłowiekawkontekściereklam
produktówspożywczych.
PierwszączęśćzamykaBartoszKowalczykwywodemnatematsymbolicznego
kanibalizmu–immanentnejcechyczłowiekajakozwierzęciakulturowego,który
doskonalewyrażasięwsztuceczasemzwanejwysokąinnymrazempopularną.
Wdrugiejczęścipracyautorzyskupiająsięgłównienakonsekwencjach,jakiemoda
nagotowanieijejstałamedialnaobecnośćwywołujewinnych,„sąsiadujących”
obszarachkultury.Konsekwencjetemogądotyczyćprawnychaspektówochrony
dziedzictwakulinarnego(SamantaKowalska),wytwarzaniatożsamościlokalnych
inarodowych(BarbaraBorzyszkowska,JustynaKubik,ArkadiuszBednarczuk,Michał
Jarnecki),przekształceńofertyturystycznej(MichałJarnecki,AlinaWerochowska)
i(re)konstrukcjikuchniludowej(KarolWalczak),artykułPaulinyWiśniewskiej
przestrzeganatomiastprzednegatywnymikonsekwencjamikulinarnegoboomu.
Trzyteksty,którezawarliśmywsekcjizamykającejzbiór,nieodnosząsię
bezpośredniodomediówtakich,jakzwykliśmyjepostrzegać,alepenetrująmedialny
potencjałliteraturyiteatru.PiotrŁuszczykiewiczzastanawiasięnadstatusemjęzyka
poetyckichopisówpoświęconychkulinariom,ElizaGajzlerspoglądanatwórczość
IgnacegoKrasickiegoniejako„odkuchni”.Rozważanianatematmedialnych
