Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Korzeniowska,Myślpedagogicznanaprzestrzeniwieków,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-314-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
Rozdział2
Myślpedagogiczna
wśredniowieczu
Średniowieczestanowiącenajdłuższyokreshistoriinaszejerytrwałopra-
wietysiąclat:odkońcaVwieku,tj.upadkuzachodniegocesarstwarzymskiego
(476–480),dopierwszychodkryćgeograficznych(1492),czylidokońcaXVwieku,
lubwedługinnych–doupadkucesarstwawschodniorzymskiego,tj.do1453roku.
Jestrzecząoczywistą,żenaprzestrzeniprawiedziesięciuwiekówmusiałyzachodzić
radykalneprzeobrażenia,aposzczególneokresyśredniowieczazasadniczosięodsie-
bieróżniły.Wypadatuprzypomnieć,żenazwanwiekiśrednie”pojawiłasiędopiero
wokresieodrodzeniaistworzylijąhumaniści,ztymżewXVwiekuużywanabyła
rzadko.ZaczęłasięprzyjmowaćdopieroodXVIwieku,ajużw–XVIIIweszła
nastałedonauki.Trzebateżzaznaczyć,żegdyzostałautworzona,byławyrazem
lekceważeniaipogardy,zjakąhumaniściirenesansowiuczenipostrzegalipoprzed-
niewiekijakonpośrednie”międzywspaniałąkulturąstarożytnościakształtującąsię
kulturąrenesansu1.
Analizująctenokres,możnawyszczególnićtrzyzasadniczeetapy:wczesneśred-
niowiecze,trwającedoXwieku,którebyłookresemkrystalizowaniasiękultury
średniowiecznej.Wiekitecharakteryzowałaregresjakultury,zkońcemVwiekuroz-
padłosiębowiemostateczniecesarstworzymskienaZachodzie,anapływnowych
ludówbarbarzyńskichwpłynąłnakurczeniesięizałamywaniedawnejcywilizacji
rzymskiej.Drugiokrestośredniowieczeklasyczne,przypadającenawiekiodXdo
XIII,będąceokresemm.in.wyprawkrzyżowych,aznimiprawie200lattrwają-
cychkontaktówmiędzyBliskimWschodemaZachodemEuropy,kontaktów,któ-
rerzutowałynawszystkiedziedzinyówczesnegożycia.Doniosłośćtychprzemian
byłaznacząca.Trzebajednakpodkreślić,żejużodVIIIwiekuzaczęłysiępojawiać
wEuropieZachodniejprzejawyodnowy(m.in.renesanskaroliński),którazapo-
czątkowałaproceskulturowejodbudowyEuropy.Cesarstwokarolińskieipóźniejsze
1D.Olszewski,Dziejechrześcijaństwawzarysie,Katowice1982,s.64.
