Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
Nabywanieczytaniaipisania
Czytanieipisaniejakoformykomunikowaniasięjęzykowegoreprezentujądwa,
wpewnymsensieprzeciwstawne,choćkomplementarnekierunkiprzepływu
informacji.Czytaniepoleganaodkodowaniuznakówgraficznychiprzełożeniu
ichnaznakijęzyka,awięcnaprzechodzeniuodsłowanapisanegodoznaczenia.
Pisaniepodtymwzględemjestczynnościąodwrotną:znakijęzykasątukodowane
naznakigraficzne(Krasowicz-Kupis,Awramiuk2017).
Przekonaniadotyczącezależnościmiędzyczytaniemapisaniemmieszcząsię
wobszarzemiędzycałkowitymnegowaniemwzajemnychzależnościauznawa-
niempełnejanalogii.Zwolennicypogląduobliskichzwiązkachmiędzyczytaniem
apisaniem(Perfetti1997;Ehri2000)wskazująnawspólnąpodstawęobydwu
procesów,czyliwiedzęoformachwyrazowychdanegojęzyka(wspólnyleksykon)
orazotym,jakmowajestpowiązanazpismem.Obydwieczynnościopierająsięna
słowiepisanym,obydwiekorzystajązwiedzyortograficznejifonologicznej,wobu
sprawnośćprzychodziwrazzdoświadczeniemiobienastarciewymagająwsparcia
osobybardziejkompetentnejwprowadzającejdzieckowkoddefiniującyzwiązek
międzygłoskąaliterą.Czytanieipisanieopierasięwdużejczęścinatychsamych
procesachpoznawczych,choćprzebiegająonewróżnychkierunkach(Krasowicz-
-Kupis,Awramiuk2017).
Zkoleiprzeciwnicypogląduobliskichzwiązkachmiędzyczytaniemipisaniem
(Bosman,Orden1997)podkreślająróżnicemiędzyprocesamipoznawczymizaanga-
żowanymiwobieczynności.Argumentują,żeczytaniepojawiasięwcześniej,gdyż
umiejętnościpercepcyjnesąwcześniejszeniżumiejętnościwykonawcze(Shankweiler,
Lundquist1992).
Zperspektywypsycholingwistycznejprocesypoznawczezaangażowanewobie
czynnościodwołująsiędowspólnejwiedzyojęzyku(Parodi2007).
