Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MichałKuziak,OprelekcjachparyskichAdamaMickiewicza,
Słupsk2007,ISBN978-83-7467-102-6,©byWNAkademiiPomorskiejwSłupsku
Literaturęsłowiańskączytanodotychczasnawielesposobów.Bada-
nianadMickiewiczowskimiprelekcjamimająponadstuletniątradycję.
Archiwuminterpretacyjnedzieławypełniaponadstonajróżniejszych
prac.Możnawskazaćnalicznekontrowersje,którepojawiłysięwdoty-
czącychprelekcjistudiach5.Badaczepodawaliwwątpliwośćfaktistnie-
niadzieła(brak„tekstu”).Dowodzili,żejestononiespójnepodwzglę-
demzałożeńmyślowych.Krytykowalijegonaukowość.Kwestionowali
literaturoznawczycharakterwykładuMickiewicza.Dopieropojawiające
sięostatniopracepozwalająmówićoprelekcjachjakoodzielestano-
wiącymkoherentnącałość.Uwagęhistorykówliteraturywcorazwięk-
szymstopniupochłaniazawartawprelekcjachpropozycjahermeneutyki
kultury6.Tymsamymnaruszonazostajeichwykładniawkategoriach
mesjanizmuiprofecji.Inną,dającąsięzaobserwować,tendencjąinter-
pretacyjnąjestzainteresowanie„tekstem”prelekcji,awięcodejścieod
postrzeganiaichwkategoriachbiografiiprofesora-poetyoraztematudo
próbujęciaregułpowstawaniaznaczeńdzieła7.Niewątpliwiepierwszy
zewspomnianychsposobówjegolekturymawyraźniejszerealizacje,
jednakżetodrugiznichjawisięjakootwierającydrogidotarciadospe-
cyfikiLiteraturysłowiańskiej(wypadadodać,sposóbtenzakładalektu-
ręjejfrancuskiegotekstu).
NiewątpliwieLiteraturasłowiańskajestdziełemparadoksalnym–
itozarównojakoistniejącyobecniezapistekstowy,jakijakojegoźró-
dło.Jestprzecieżjedynieślademwydarzenia,któremiałomiejsce
wtrakcieparyskichwykładówMickiewicza.Jesttraktatemideologicz-
nym,którypowstałjakokrytykaideologii.Jestpracąnaukowązwróco-
nąprzeciwnauce.Jesthistoriąikrytykąliteratury(kultury)podważającą
———
———
—
kiwańpsychologicznych,jegopostawymyślowe,jegonabytedoświadczenia,jego
zasadymoralne”(Nieobecnastruktura,przekł.A.Weinsberg,P.Bravo,Warszawa
1996,s.110).
5Pisałemnatentematwpracy„Literaturasłowiańska”wświetlemickiewiczologii,
[w:]Mickiewiczologia.Tradycjeipotrzeby,red.K.Cysewski,Słupsk1999.
OstatniodoproblemutegopowróciłM.Strzyżewski(Znaczeniewykładówpary-
skichMickiewiczawkulturzepolskiej,[w:]WcieniuMickiewicza,red.J.Lesz-
czyna,M.Bąk,Katowice2006),piszącotrzechmodelachrecepcjiMickiewi-
czowskiegotekstu,związanychzjegotrzemawersjami:wykładem,edycją
F.WronowskiegoorazedycjąL.Płoszewskiego.
6Zob.M.Piwińska,Dziejekulturypolskiejwprelekcjachparyskich,[w:]A.Mic-
kiewicz,Prelekcjeparyskie.Wybór,t.I,przekł.L.Płoszewski,wstępioprac.
M.Piwińska,Kraków1997,s.28.
7Zob.E.Kasperski,Sprawadialoguw„Literaturzesłowiańskiej"AdamaMickie-
wicza,[w:]Dziewiętnastowieczność.ZpoetykpolskichirosyjskichXIXwieku,
red.E.Czaplejewicz,W.Grajewski,Wrocław1988.
6
