Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
posprzątaćgetto.AaronzojcemiSarąznaleźlisięnaplacu.Chłopiecbałsięśmierci,
płakałitrząsłsięzprzerażeniazwiązanegozprzeczuciembóluumierania.Ojciec
kazałmuuciekać,najlepiejdomajątku,wktórymbylipoprzednio.Drobnyizwinny
Aaronwydostałsięzplacuprzezrynsztok.Niktniezauważyłjegoucieczki,nikt
zanimniestrzelił.Błąkałsiępookolicy,pokilkudniachwróciłdogetta,gdziespotkał
matkę.Podwóchtygodniach,wprzededniulikwidacjipozostałychjeszczewgetcie
Żydów,CywiaElsterzAaronemorazGedalimFleischeremucieklizSokołowa.
Usiłowaliznaleźćschronieniewjednymzgospodarstwwokolicy;matkazostała
tamzGedalim,asynaodesłaładoGórskich,gdzieukrywałasięjużIrena.Przezjakiś
czasAaronbłąkałsiępookolicy,wślizgiwałsięnocamidostodół,kradłzpólburaki
cukrowe,alegdyzrobiłosięzimno,zacząłchorować(miałnasobietylkokrótkieletnie
spodnie).NapoczątkugrudniaposzedłdoGórskich.Cipoczątkowoniechcieli
goprzyjąć,widzącjednak,żejestchory,zlitowalisięiwpuścilinastrych.Miał
pozostaćtylkokilkadni,alespędziłnatymstrychudwalata.PaniGórskaprzynosiła
murazdzienniejedzenieiwynosiłakubełznieczystościami.Jednocześnieodnosiła
siędochłopcadosyćnieżyczliwie—stanowiłzagrożeniedlanichidlawłasnej
siostry,któraprzebywaławichmieszkaniupiętroniżej.Otychmiesiącachnastrychu
AaronElsterpiszeprzejmującowewspomnieniach—omrozie,zimnieiupałach,
ogłodzie,strachu,zagrożeniu,nudzie,modlitwach,targachzBogiem,snach
iootaczającejgociszy.Niewolnomubyłowychodzić,niewolnomubyłoruszaćsię
anihałasować.Mógłpłakaćtylkowówczas,gdypadałdeszcz,ponieważdźwięk
kropeluderzającychodachzagłuszałszlochchłopca.
CywiaElsterwrazzGedalimFleischeremukrywalisię—jakmożnaprzypuszczać
—wkilkumiejscachwokolicachSokołowa,abyćmożeprzezcałyczasznajdowali
sięwstodoleuCzesławaUziębły.Niewiadomo,cosięznimidziałoażdojesieni
1944roku.Wówczasto,nakilkamiesięcyprzedwkroczeniemArmiiCzerwonej,
zostalizłapaniprzezPolakówiwydaniNiemcom.Aaronpiszeotym
wewspomnieniach,opowiadaoprocesieprzeciwkosprawcom,któryodbyłsięlatem
1945roku.Wspomina,żeoniIrkazostalizmuszeniprzezŻydów,którzypowrócili
doSokołowa,dozłożenianatymprocesiefałszywychzeznańwobronieoskarżonego.
Aktaprocesuzachowałysię10,możemywięcuzupełnićwtympunkcierelację
AaronaElstera.Wakcieoskarżeniaz25kwietnia1945rokuczytamy,żeJózefArasim
iCzesławUziębło„jesienią1943r.,wczasiebliżejnieokreślonym,wkolonji
Podnieciecz,pow.Sokołowskiego,idącnarękęwładzyokupacyjnejniemieckiej
idziałającwspólnienaszkodęosóbposzukiwanychiprześladowanychprzez
tewładzeztytułuichprzynależnościrasowej,ujęliGedalaFleiszeraorazCywjęElster
Szczerb,obojganarodowościżydowskieji,pouprzednimusadowieniuichnawozie
orazzwiązaniuFleiszeraiprzymocowaniugosznuremdowozu,odwieźliiwydaliich
wręceżandarmówniemieckichwSokołowie,wskutekczegotegożdniazostalioni
rozstrzelaniprzezNiemców”11.
OskarżeniowydanieCywiiiGedalegozostaliprzesłuchanipierwszyrazpod
