Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
koniec1944roku.30grudniategorokuoficerśledczysokołowskiegoPowiatowego
UrzęduBezpieczeństwaPublicznegoRomanFigowyprzesłuchiwałUziębłę,który
zeznał,żepóźnąjesienią1943rokuznalazłwswojejstodoledwójkęŻydówikazał
imsięwynosić.WmiędzyczasieposzedłdostodołysąsiadaJózefaArasima,gdzie
byłokilkaosób,ipowiedział,żeznalazłŻydów.„ArasimJózef,skorootymusłyszał,
wpadłwgniew,zacząłwymyślaćimówiąc,żekiedyśzawybicieszybuŻydów
odżandarmówdostał,żadnegoŻydażywcemniepuści.Złapałpostronek,zawrócił
furmankęipodjechałpodstodołęmoją,wktórejznajdowalisięŻydzi.Niezważając
naprośby,zarzuciłpostroneknażydaimieniemGdal[Gedali]isiłąposadził
gonafurmankę,przywiązującdognojówki.JazaprowadziłemŻydówkę,żonęArona
rzeźnika.Posadzeninawózprosili,byichpuścić,topójdądolasuinigdynamtegonie
zapomną.Niezważającnato,pojechaliśmynażandarmerję.Tamżandarm,skoro
zobaczyłżydów,wziąłrower,uzbroiłsięwpistolet,anamkazałjechaćnaruski
cmentarzznajdującysięzamiastem.Samjechałzanaminarowerze.Kiedy
zajechaliśmynamiejsce,żandarmwyjąłpistolet,kazałżydompołożyćsięnaziemi
twarząwdół,anamkazałodjechać.Skorotylkozawróciliśmy,usłyszałem3strzały.
Stądzajechaliśmydosklepubratamego,gdziewypiliśmy¼lwódkiipojechaliśmy
napoledomłócenia”.Uziębłoprzyznałsiędowiny.Nazakończenieprzesłuchania
powiedział,że„przyznajesiędowiny,alebardzotegożałuje,żetak
postąpił”12.Wkolejnychprzesłuchaniachoraznarozprawietrzymałsięswojejwersji
wydarzeń,zróżnicą,żenieprzyznawałsięjużdowinyinieżałował.
JózefArasimzeznałnaprzesłuchaniu,żewydarzeniaprzebiegałyniecoinaczej:
otóżUziębłomiałprzyjśćdojegostodołyiradzićsię,comazrobić„zzłapanymi
dwomaIzraelitamiijapowiedziałem,byichpuścić.Uziębłoniezgodziłsięnato,
twierdząc,żejeżeliichpuści,zginieonwrazzcałąjegorodziną.Wtymczasie
Izraeliciwyszlizestodoły.Uziębłowrazzpastuchemswoimzabiegliimdrogę
izaczęlisięznimimocować,wołającmnienapomoc.Podjechałemfurmanką.Wtedy
UziębłowrazzpastuszkiemwsadzilidwojeIzraelitównawóz.Jatrzymałemtylko
lejce.Uziębłokazałjechaćnażandarmerję,ponieważnieprzychodziłapolicja,
poktórąonuprzedniodziewczynkęwysłał”.Uziębłoobstawałjednakprzyswojej
wersji:„Jamówięprawdę,gdyżzauciekającymniegoniłem,sznuremgonie
krępowałem,idognojówkigonieprzywiązywałem,arobiłtowłaśnieArasimJózef.
Najlepiejpowieotympastuch,DomańskiZdzisław,którybyłprzytem
obecny”13.Arasimwkolejnychprzesłuchaniachobstawałprzyswojejwersji
wydarzeńinieprzyznawałsiędowiny.
Rzeczonypastuszek,14-letniZdzisławDomański,przesłuchany29grudnia1944
rokuzeznał,żew1943rokupasłkrowywgospodarstwieUziębły.Pewnegodnia
widział,jakgospodarzwybiegłzestodoły,„wołającnapomocznajdującegosięnie
opodalArasimaJózefa.WtymczasieŻydzizeszlinaklepisko,zaczęlipłakaćiprosić,
byUziębłoichpuścił.ProśbyichUziębłonieusłuchał.WtedyjedenŻydwymknąłsię
tylnymiwierzejamiichciałzbiedz,alenadchodzącyArasimzabiegłmudrogę,złapał