Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Hydrapamiątek.Pamięćhistorycznawdekompozycji
29
kodem,zukryciasterującymfabułą.Najciekawsząwtymkontekściepostacią
jestUla,któraspośródwszystkichbohaterówwnajwiększymstopniukieruje
swojątożsamością,masilnepoczuciewzględności,zdobywasięnanajwiększą
niezależność,manajbardziejotwartyirozumiejącystosunekdociała,przyjem-
nościiinności.Wprzypadkutejpostacilogikawyparcia,kompleksuikompensacji
zawodzi.TylkoUlaprzekraczaramyjednoznacznejdeterminacji,jestświadoma
nieciągłościspołecznegoświata:opiekuńczytatoprzekształcasięwzbrodniarza
wojennego,zporządnegomieszczaninastajesięwyklętymnazistązRFN-u;nie-
mieckąmatką,którasamotnieumierawSzczecińskimszpitalu,nienależysię
chwalić.UlrikezamieniasięwUlę.WdrugiejpowieściIwasiównatomiasttrudno
nawetmówićostereotypowejmotywacjibohaterów,trzebabyraczejpowiedzieć
odominującejtypowościmotywów,toposów,postaci,opowielaniuwyobraźni
społecznej.
Pamięćjakokonfabulacja
PiaskowaGóra,powieśćJoannyBator,wykazujetendencjęcałkowicieprze-
ciwną:zmierzadodekonstrukcjitypowościinormalności
16
.Planpierwszy
wypełnianuklearnarodzinagórnikaStefanaChmury:żonaJadzia,teściowa
Zofia,matkaHalinaicórkaDominika.Stefanjestrepatriantem,robotnikiem,
człowiekiemumiarkowanegoawansuspołecznego.Wałbrzych-miastem,które
dopierocoprzestałobyćniemieckieistarannieowąniemieckośćzaciera.Sand-
bergtrzebazakryćszczelnąhomogenicznąpolskością.Światprzeciętnejrodziny
wblokujestdoskonalenormatywnyiopresyjny:Hmatkagastronomiczna”(jak
klasyfikujątakitypfeminizującepsychoanalityczki)zkompulsywnąmanią
czystości,Hwyrolowany”,popijający,zdezorientowanyinieporadnyojciec,po-
nura,pełnaprzemocyszkoła.Wnajbliższymotoczeniuczaisięjednakobcość,
któraównormatywny,aszczególnieheteronormatywnyporządeknieustannie
podmywa.Barwnaplejadaodmieńcówbudziprzerażenieiopórstojącejnastraży
normalnościmatki:homoniewiadomoJeremiMucha;przyjacielDominiki,Grek
Dimitri;jejprzyjaciółkalesbijkaMałgosia;awreszciebogini,kobietawyzwolona,
Wenus,niepoddającasięseksualnejrepresji-Grażynka,zktórąpotajemnie
przyjaźnisiębabkaHalina.Odszczepieńcyniepozostajągrzecznienazewnątrz,
aleprzenikajądosamegosercanormalnejrodziny,wywierająniebezpieczny
wpływnanajmłodsząlatorośl.ZresztąsamaDominikajestzpewnościąod-
mieńcem.Pochłoniętaczasemprzeszłym,dążydojegorekonstrukcji;dręczy
jąpytanieowłasnąinność,skazę-talent,którynosiwsobie.Poszukujein-
nościiciągleowąinnośćwabi.Genialna,zahukana,odrzuconaprzezwięk-
szośćrówieśnikówdziewczynka,wybitnieuzdolnionamatematycznie,odkryje
16
ProcestenosiągnieswojeapogeumwChmurdalii,dopowiadającejlosypostaci.
