Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
15
101020Historiograamodernistyczna0Pierwszepokolenie
„Annales”:LucienFebvreiMarcBloch
Początkirewolucjiwhistoriografiifrancuskiej,awięcrównieżwhistorio-
grafiiświatowejXXwieku,sięgająokresumiędzywojennego,kiedydwóch
nheretykówhistorii”
,ekspansywnyiwybuchowyLucienFebvre(1878-1956)
orazpogodnyilakonicznyMarcBloch(1886-1944),połączyłoswojesiły
wwalceonowąjakośćwnaukachhumanistycznych.
ObajukończyliprestiżowąEcoleNormaleSupérieure,gdziewykładali
międzyinnymi:słynnylozofHenriBergson,otwartynanaukipokrewne
geografPaulVidaldelaBlache,lozof-antropologLucienLévy-Bruhl,zain-
teresowanysocjologiąlingwistaAntoineMeillet,historyksztukiEmileMâle,
historykstarożytnościGustaveBloch16.Toniewtedyjednak,cooczywiste,
MarcBlochspotkałstarszegoprawieodekadęLucienaFebvre’a,leczkilka
latpóźniej,jakomłodypracowniknaukowynaUniwersyteciewStrasbur-
gu.Zresztąnieznimjednymspośródtamtejszychwykładowcównawiązał
wówczasznajomość.Wśródjegoutalentowanychkolegówmożnawymienić
choćbysocjologaMaurice’aHalbwachsaczyhistorykastarożytnościAndré
Piganiola.TojednakzLucienemFebvremszybkoznalazłwspólnyjęzyk.Łą-
czyłyichpodobnezainteresowania,krytycyzmwstosunkudohistoriografii
tradycyjnejorazmetodologiapracy.
Dziękitejznajomościiwieloletnimdyskusjom,wktórych,obokLuciena
Febvre’aiMarcaBlocha,braliudziałinni,podobniemyślącyhumaniści,zro-
dziłasięideautworzenianowegoczasopisma,mogącegostanowićforumdo
dyskusjinadnowąhistorią,otwartąnawszelkienaukioczłowieku17,inad
nowąhistoriografiąmającąsprostaćtemuwyzwaniu18.Pomysłwszedłwżycie
wroku1929podnazwąnAnnalesd’HistoireEconomiqueetSociale”19.Odtąd
16
Wartoodnotować,żepodopiekąG.Blochastudiowałirozpoczynałkarieręnaukową
J.Carcopino,autorsłynnegoŻyciacodziennegowRzymiewokresierozkwitucesarstwa.
17
Zob.F.Braudel,Historiaitrwanie...,np.s.30,152,156.
18
Zob.ibidem,s.96.Czytamytam:nHenriPirenneczęstopodkreślałpotrzebętroski
ozachowanietegoprzywileju,dziękiktóremudyscyplinanaszajestnajbardziejliteracka,
najbardziejczytelnazewszystkichnaukoczłowieku,najbardziejotwartadlaszerokiej
publiczności”
.Więcejnatematnarracjihistorycznej,takżewodniesieniudoszkołynAnnales”
,
zob.H.White,Poetykapisarstwahistorycznego,red.E.Domańska,M.Wilczyński,Kraków
1999,passim.
19
Ewolucjatytułu:nAnnalesd’HistoireEconomiqueetSociale”(1929-1938),nAnnales
d’HistoireSociale”(1939-1941),nMélangesd’HistoireSociale”(1942-1944),nAnnales
d’HistoireSociale”(1945),nAnnales.Economies,Sociétés,Civilisations”lubnAnnalesESC”
(1946-1993),nAnnales.Histoire,SciencesSociales”lubnAnnalesHSS”(od1994).