Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
I.Zarysrozwojupolskichbibliografiinaukhumanistycznychispołecznych
Wsferzebibliografiihumanistycznychinaukspołecznychobserwujesięana-
logicznetendencje.JeślinapoczątkuXIXw.ważnemiejscezajmowałyretrospek-
tywnebibliografieadresowanedouczonych,topodkoniecstuleciaintensywnie
formułujesiębieżącabibliografia,ocharakterzerejestracyjnymianalitycznym,
przeznaczonadlaspecjalistów-praktyków(prawo,ekonomia).Powstająpomoce
ocharakterzerekomendacyjnym,skierowanedoczytelnikaniebędącegospecjalistą
wdziedzinienaukspołecznych.Inicjatoramitychbibliografiibyliuczeni,którzy
zczasem-wobecstałegoprzyrostumateriałóworazkosztówprodukcji-prze
-
kazalipatronatiopiekęmaterialnąnadbibliografiamitowarzystwomnaukowym.
PookresieintensywnegorozwojunaukwNiemczechwpierwszejpołowieXIXw.
towłaśnietenkrajprzejąłodFrancjipierwszeństwowzakresiewszystkichform
bibliografii,wtymibibliografiidziedzinowych13.Rozwójnarodowychbibliografii
zzakresunaukhumanistycznychispołecznychwinnychkrajachnastąpiłwXXw.,
zwłaszczapopierwszejwojnieświatowej.Łączyłsięonściślezrozwojemposzcze-
gólnychdyscyplinnaukowychiinstytucjonalizacjądziałalnościbibliograficznej.
Bibliografieopracowywanesązespołowoprzezekipyspecjalistówzwiązanych
zokreślonymiinstytucjaminaukowymi.Zespołowośćininstytucjonalność”stają
sięcechamicharakterystycznyminietylkodlabibliografiidziedzinowej.
2.Kierunkirozwojupolskichbibliografiinaukhumani-
stycznychispołecznych
WPolscepodstawbibliografiinaukhumanistycznychispołecznychmożna
szukaćjużwpracachpowstającychwXVIIiXVIIIw.Historycyliteraturywiążą
początkibibliografiiliterackiejzpierwszymipróbamipolskiejrejestracjibibliogra-
ficznejwogóle(KrzysztofaWarszewickiego,SzymonaStarowolskiego).Niebawem
wdorobkuuczonychgdańskichznalazłysiędziełabibliograficznezzakresuhistorii
Polski(SamuelaJ.Hoppius,DawidaBrauna)iteologii(EfraimaPraetoriusa).
KierunkirozwojubibliografiinaukhumanistycznychispołecznychwPolsce
wXIXw.byłyanalogicznejakwinnychkrajachEuropy.JednakwPolscewspecyficz-
nychwarunkachrozbiorowychteogólnetendencjeprzybierałyinneformy,mocniej
teżakcentowanebyłycelespołeczno-narodowe.Bodźcedopodjęciapracdotyczą-
cychbibliografiispecjalnejdziedzinzależnieodokresubyłydwojakiejnatury:na
początkuXIXw.głównąrolęodegrałymotywacjepatriotyczne,zczasemzaśzaczęły
przemawiaćsilniejwzględymerytorycznezwiązanezpotrzebaminauki.Bibliografia
stawałasięcorazczęściejniezbędnymnarzędziempracynaukowej,corodziłozkolei
zapotrzebowanienaźródłainformacjiopiśmiennictwiezróżnychdziedzin.
13Ibidem,s.92;zob.teżG.Schneider:Tedevelopmentofbibliography.W:Essaysonbiblio-
graphy.CompiledandeditedbyV
.J.Brenni.Metuchen1975,s.26-41.
