Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Elementyprawoznawstwa
przedmiotemprawotwórczejdziałalnościwładzyustawodawczej(tj.SejmuiSenatu).
Zkoleinormyindywidualno-konkretnewynikiemprocesustosowaniaprawaista-
nowionepoprzezdecyzjeadministracyjneorazorzeczeniasądowe,czyli,inaczejmó-
wiąc,poprzeztzw.decyzjejednostkowe-indywidualneaktyprawne.
5)Normyimperatywneidyspozytywne
Normyimperatywne,określanerównieżjakonormybezwzględnieobowiązujące,to
normy,którychstosowalnośćniemożebyćwyłączonaanizmienionawżadensposób,
wszczególnościpoprzezczynnośćprawną.Przykłademmożebyćinstytucjaprzedaw-
nienia.Zgodniezart.119k.c.:nTerminyprzedawnienianiemogąbyćskracaneaniprze-
dłużaneprzezczynnośćprawną”.Uwzględniającart.554k.c.12,możnazatempowie-
dzieć,żeroszczeniazumowysprzedażywobrocieprofesjonalnymprzedawniająsiępo
upływiedwóchlatijakiekolwiekpostanowienieumowysprzedażyzmierzającedo
zmianytejsytuacjibędąnieważne.
Zkoleinormydyspozytywne,czylinormywzględnieobowiązujące,tonormy,
którychstosowaniezależyodwoliadresatówtychnorm.Powyższenieoznaczawcale,
bymiałybyćonezbędne.onewiążącedlaichadresatówpodwarunkiem,żeniewy-
łącząaniniezmieniąonitychnorm.Przykłademmożebyćnormaokreślającaskutki
zastrzeżeniawumowiekaryumownej.Zgodniezart.484§1zd.2k.c.:nŻądanieod-
szkodowaniaprzenoszącegowysokośćzastrzeżonejkary[umownej]niejestdopusz-
czalne,chybażestronyinaczejpostanowiły”.Normydyspozytywnewyrazempewnej
wolnościprzyznanejpodmiotomprawaprzezprawodawcę.Oprócznormdyspozytyw-
nychiimperatywnychwyróżniasięrównieżnormysemiimperatywne.Wichprzypad-
kuwolnośćkształtowaniastosunkówprawnychmiędzyadresatamitychnormjestogra-
niczona.Przykłademmożebyćwprowadzeniewprawiepracypłacyminimalnej.
Zostałotowyrażonewart.81§1k.p.
6)Domniemaniaprawne
Rozróżniasiędomniemaniafaktyczneorazprawne.Domniemaniafaktyczneinsty-
tucjąprocesową13.Polegająnamożliwościwyrokowaniawoparciuowiedzęidoświad-
czenieżycioweinauznaniudanegofaktuzaudowodniony,jeślijegowystępowaniejest
12Art.554k.c.brzmi:nRoszczeniaztytułusprzedażydokonanejwzakresiedziałalnościprzedsiębior-
stwasprzedawcy,roszczeniarzemieślnikówztakiegotytułuorazroszczeniaprowadzącychgospodarstwa
rolneztytułusprzedażypłodówrolnychileśnychprzedawniająsięzupływemlatdwóch”.
13Wprzypadkupostępowaniacywilnegoznaczącyjestart.217k.p.c.Zgodnieznim:nSądmożeuznać
zaustalonefaktymająceistotneznaczeniedlarozstrzygnięciasprawy,jeżeliwniosektakimożna
wyprowadzićzinnychustalonychfaktów(domniemaniefaktyczne)”.Wprzypadkupostępowaniakarnego
nprzyjęciefaktupreasumowanegopozostawionejestswobodnemuuznaniuuczestnikówpostępowania,
azwłaszczaorganówprocesowych”.Zob.Z.Świda,R.Ponikowski,W.Posnow,Postępowaniekarne
Częśćogólna,Warszawa2008,s.268.Podobniejestwjestwpostępowaniuadministracyjnym.
28