Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Elementyprawoznawstwa
§4
.Stosowanieprawa
1.Pojęciestosowaniaprawa
Stosowanieprawatotworzenienormindywidualno-konkretnychpoprzezwydaniede-
cyzjijednostkowejnapodstawieabstrakcyjnychigeneralnychnormprawnych.
Decyzjejednostkowetoorzeczeniasądoweorazdecyzjeadministracyjne-bezpo-
średniookreślająsposóbpostępowaniaindywidualnieokreślonychpodmiotów.Stoso-
wanieprawa,podobniejakjegostanowienie,wymagastosownegoumocowania.Od
organówstosującychprawowymagasię,bydziałaływzakresieswojejwłaściwości
ikompetencji.
Etapystosowaniaprawato:wybórprzepisówprawnych,którebędąpodstawąde-
cyzjijednostkowej,orazinterpretacjawybranychwcześniejprzepisówirekonstrukcja
normyprawnej,którapowinnamiećzastosowanie.Ustalenieobowiązującejwdanym
przypadkunormyprawnejnietylkoobejmujewykładnię(interpretację)przepisów
prawnych,lecztakżeodwołaniesiędoregułkolizyjnych,jeślikutemuprzesłanki.
Szczególnąsytuacjązwiązanązustaleniemtreściprawajestkoniecznośćpodjęciadecy-
zji,gdydanasytuacja(stanfaktyczny)niezostałaprawnieuregulowana.Wtakimprzy-
padkukoniecznejestodwołaniesiędotzw.wnioskowańprawniczychiustaleniefaktów
istotnychzewzględunanormęprawnąmającązastosowaniewdanymprzypadku.Jest
todokonywanewtzw.postępowaniudowodowym.Obejmujeononp.przesłuchanie
świadkówczyocenędowodówrzeczowych.Wprawiepolskimprzyjętokoncepcjęzna-
jakoswobodnaocenadowodów39,coznaczy,prawodawcanieokreśliłbezpośred-
nio,bydowodyjednegorodzajubyłyzmocyprawabardziejdoniosłeniżinne40.Nie
oznaczatojednak,byswobodnaocenadowodówniedoznawałajakichkolwiekograni-
czeń-np.zeznanieświadkaanonimowegoniepowinnobyćwyłącznymdowodem
winy41;subsumpcja,czyliprzyporządkowanieustalonychfaktównormymającejzasto-
sowaniewdanymprzypadku;wskazanieskutkówprawnychpostępowaniazgodnielub
niezgodniezdyspozycjąnormymającejzastosowaniewdanymprzypadku,awięcsfor-
mułowanieodpowiedniejnormyindywidualno-konkretnej.
39Wpostępowaniucywilnymwynikatozart.233k.p.c,awpostępowaniukarnymzart.7k.p.k.
40Zob.chociażbywyrokSąduNajwyższegozdnia17września1999r.(sygn.aktICKN1138/98),
gdzieczytamy,iż:nwysokawartośćdowoduzbadańDNAjestobecnie,zwłaszczawsprawachoustalenie
ojcostwa-gdziepolebadańpozostajeściśleokreślone(matka,dziecko,domniemanyojciec),auzyskanie
odpowiedniejilościmateriałubadawczegonienastręczatrudności-powszechnieuznana”.
41P.Hofmański,E.Sadzik,K.Zgryzek,Kodekspostępowaniakarnego.TomI:Komentarzdoartykułów
1–296,Warszawa2007,s.74.
40