Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Elementyprawoznawstwa
cienormatywnym.Istotnymargumentemdotyczącymwykładnijestzatemtytułczę-
ściaktuprawnego,wktórejznajdująsięprzepislubprzepisy,którychdotyczy
wykładnia.NaprzykładprzepisyzawartewrozdzialeXIXk.k.,zatytułowanym
nPrzestępstwaprzeciwkożyciuizdrowiu”,majązaprzedmiotochronyżycieizdro-
wieczłowieka,anienp.ochronęwolności65.
3)Wykładniafunkcjonalna
Wykładniafunkcjonalnabywaniekiedyokreślanamianemwykładnicelowościowej
(teleologicznej)66.Opierasięonanatzw.kontekściefunkcjonalnym67.Nakontekstten
składająsięnastępująceelementy:celregulacji,argumentypolityczneorazargumenty
społeczne.Zastosowaniewykładnifunkcjonalnejmożewynikaćzkonieczności
uwzględnieniazasadprawnychlubodesłańpozasystemowych.Wykładniafunkcjonalna
stoizwyklewopozycjidowykładnisystemowejijęzykowej.Istotnazmianakontekstu
funkcjonalnegomożemiećdużywpływnaprocesstosowaniaprawa.Przykłademtakiej
sytuacjijesttransformacjaustrojowa,jakadokonałasięw1989r.wPolsce.Stosowanie
wykładnifunkcjonalnejniezawszejestdopuszczalne-godzionawpoczuciepewności
prawa68.Taknp.nienależystosowaćwykładnifunkcjonalnejwprocesiestosowaniapra-
wakarnego.Jednakwykładniafunkcjonalnajestszczególnieprzydatna,gdywakcie
normatywnymwystępujewieleodesłańpozasystemowych69.
Dyrektywywykładnifunkcjonalnejsąnastępujące.
Subsydiarnestosowanie-wykładniafunkcjonalnajestdopuszczalnatylkopodpew-
nymiwarunkami.Chodziosytuację,gdywykładniajęzykowaniedajejednoznacznych
rezultatówlubteżprowadzidorezultatównniezadowalających”zewzględunakontekst
funkcjonalny70.Stanowiskotakieokreślasięjakonstatycznąideologięstosowaniapra-
wa”.Jesttostanowiskoprzeważające.Jegoprzeciwieństwemjestndynamicznaideolo-
giastosowaniaprawa”,któratraktujewykładnięfunkcjonalnąniejakosubsydiarną,lecz
jakorównorzędnąwstosunkudowykładnijęzykowej71.Wykładniafunkcjonalnama
bardzodużeznaczeniewprzypadkuprawaUniiEuropejskiej,cowynikaztego,żepra-
wotostanowionejestobecniewdwudziestutrzechjęzykachioparciesięwyłączniena
wykładnijęzykowejniezawszeprowadzidojednoznacznychrezultatów.Należy
uwzględniaćceldanejnormyprawnej(ratiolegis)idanejinstytucjiprawnej(ratio
iuris).
Instytucjaprawnatozespółnormprawnychstanowiącychfunkcjonalnącałość.
Przykładamiinstytucjiprawnychsąmałżeństwo,własnośćczyteżchociażbyumowa
65Z.Pulka,op.cit.,s.118.
66Zob.J.Nowacki,Z.Tobor,op.cit.,s.198-199.
67K.Opałek,J.Wróblewski,op.cit.,s.252in.
68L.Morawski,Zasadywykładni…,s.137.
69Z.Pulka,op.cit.,s.120.
70L.Morawski,Zasadywykładni…,s.135.
71Ibidem,s.140-141.
48
