Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
chrześcijaństwo.Tozderzeniedwóchtradycji,dokonującesięwramach
wspólnotychristianitas,stałosięzresztą–copodkreślajądziesiątkiau-
torów–motoremrozwojucałejcywilizacjieuropejskiej.Procesdziejo-
wy,byposłużyćsięzgrabnymzwrotemStanisławaGrodziskiegozjego
Porównawczejhistoriiustrojówpaństwowych,Drodziłróżniceustrojo-
we,aleiłączyłEuropę”5.Wszczegółowychrozwiązaniachmamywięc
dziesiątkiodmienności,alekierunekzmianjestwspólnydlakonty-
nentu.Podstawowerozwiązaniaustrojowe,wchodzącedokanonueu-
ropejskiegokonstytucjonalizmu,pojawiłysięostatecznienaprzełomie
XVIIIiXIXwiekuirozwijaływtrakcieXIXstulecia.Wycieczkido
czasówdzisiejszychbędąraczejrzadkie,bokatalogtychinstytucjiod
ponadstulatpraktyczniesięniezmienił.Przybywaoczywiścieregu-
lacjiprawnych,wieluszczegółomnadanoodmiennywyrazprawny,ale
istotapodstawowychinstytucjidemokracjiprzedstawicielskiejpozo-
stajenarazietrwała.Trwałepozostajenadalto,żewspierasięonana
dwóch,ściślezesobązwiązanychfilarach:naprawieinaobywatelu.
Historycznaperspektywanieoznaczajednak,żeniemożnazna-
szychwywodówwyciągaćwnioskównaprzyszłość.Idzisiajzapewne
winstytucjachwspółczesnegoeuropejskiegopaństwatkwiązapowie-
dziprzyszłychrozwiązańustrojowych.Czybędziemyumielijezwy-
przedzeniemzidentyfikować,czybędziemypotrafiliocenićichwpływ
nalosynaszegokontynentu,amożeiświata,trudnoprzewidzieć,alena
pewnoszczyptahistoriiinstytucjipaństwowych,trochęwiedzyokrę-
tychścieżkachichpowstawania,możebyćwtympomocna.
Punktemwyjścianaszychrozważańjeststandardustrojowydzisiej-
szejEuropy.Zacznijmywięcodpróbyjegoscharakteryzowania.
Europejskistandardustrojowy
Europejskistandardustrojowy,zwanyzazwyczajdemokracjąliberal-
ną,jest,mówiącnajogólniej,połączeniemdemokratycznejlegitymi-
5S.Grodziski,Porównawczahistoriaustrojówpaństwowych,Universitas,Kraków
1998,s.11.
13
