Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
16
Modelowaniemiędzynarodowejkonkurencyjnościprzedsiębiorstwa
konkurencji,dlaktórejuwagęskupianonastopniukoncentracjiprodukcjiisprze-
daży,któraograniczałakonkurencjęrynkową.Przeciwstawnepoglądymożna
znaleźćuprzedstawicieliszkołychicagowskiej,którzyźródełkonkurencyjności
upatrywaliwwykorzystywaniukorzyściskaliizakresu.Trzeciafalakonkurencji
jestzwiązanazrozwojemzarządzaniastrategicznegowlatach60.,70.i80.XXw.,
któreartykułowałowysiłekpartykularnegoprzedsiębiorstwawkształtowaniuswo-
jejstrategiikonkurencyjnej.Teoriarynkówkontestowalnychrozwijanaodpocząt-
kulat80.XXw.jestzwiązanaznastaniemczwartejfalikonkurencji.Jejtwórcy
sformułowalibardzoogólnąteoriękonkurencji,dlaktórejanirozproszenie,ani
koncentracjaniesąpersewarunkiemkonkurencyjności,leczichoptymalnepo-
ziomysąróżnedlaposzczególnychrynków,adopieroichodpowiedniastruktura
możepozwolićnaosiągnięciewyższejefektywności.A.Nogadostrzeganaprze-
łomieXXiXXIw.symptomypiątejfalikonkurencji,którąokreślamianemhi-
perkonkurencji,ajejcechamicharakterystycznymisąnasilającasięglobalizacja
gospodarek,eskalacjaderegulacjiiprywatyzacji,intensyfikacjapostęputechno-
logicznegoorazrenesanssuwerennościkonsumenta17,przyczymbrakjestjeszcze
wykrystalizowanegomodeluteoretycznegodlapiątejfalikonkurencji,choćmode-
letakiesąobecnietworzone18.
Zarównokonkurencję,jakikonkurencyjnośćmożnarozpatrywaćnietylko
naróżnychpoziomach,aletakżezewzględunaróżnekryteriaanalityczne(tabe-
la1.1)19.J.W.BossakorazW.Bieńkowskipodkreślają,że„podmiotamiuczestni-
czącymiwtejrywalizacjisązarównoosobyprowadzącedziałalnośćgospodarczą,
przedsiębiorstwa,korporacjetransnarodowe,jakipaństwaorazsamorządyiregio-
ny”20.Najczęściejprzyjmujesię,podobniejakwwypadkuinternacjonalizacji,czy
innychzjawiskgospodarczych,trzypoziomyanalityczne–makro,mezoimikro.
Pojęciekonkurencyjnościmożeodnosićsięzarównodoocenygospodarkinaro-
dowejlubglobalnej(konkurencyjnośćgospodarek,makrokonkurencyjność),ale
możerównieżodnosićsiędoprzedsiębiorstwa(konkurencyjnośćprzedsiębior-
stwa,mikrokonkurencyjność).
17Ibidem,s.273.
18Ibidem,s.275.
19K.Wach,SkutkiakcesjidoUniiEuropejskiejdlapolskichprzedsiębiorstw,Wydawnictwo
UniwersytetuEkonomicznegowKrakowie,Kraków2008,s.16–22.
20J.W.Bossak,W.Bieńkowski,Międzynarodowazdolnośćkonkurencyjnakrajuiprzedsię-
biorstw.WyzwaniadlaPolskinaproguXXIwieku,OficynaWydawniczaSzkołyGłównejHandlo-
wej,Warszawa2004,s.17.
