Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przeszłośćdanegozjawiskanarzeczzałożeniawspólnychdrógrozwojuniektórych
zjawiskspołeczno-gospodarczych[Cieślak,1997].Analogiebiologiczneiprzestrzenne
najczęściejsąwykorzystywanedobudowaniaprognozjakościowych,natomiast
analogiehistoryczneiprzestrzenno-czasowe—dobudowaniaprognozilościowych.
Najtrudniejszymproblememmetodologicznymprognozowaniaanalogowegojest
określeniepodobieństwainteresującychnaszjawisk.
Należystwierdzić,żewniniejszejksiążceskoncentrowaliśmyuwagęgłównie
naprognozachopartychnametodachmatematyczno-statystycznychwykorzystujących
modeleekonometryczne.Dometodściśleekonometrycznychzaliczasięprocedury
oparteprzedewszystkimnaekstrapolacjiekonomicznychszeregówczasowychlub
wykorzystującemodeleekonometryczneprzyzastosowaniustaledoskonalonej
technikiobliczeniowej,posługującejsiędobrzeoprogramowanymikomputerami.
Szczególnieprzybadaniachprognostycznych,wymagającychzastosowaniametod
ekonometrycznych,korzystanieznowoczesnychtechnikobliczeniowychjest
nieodzowne.Wtymkierunkuzmierzaostatniodoskonaleniebadańprognostycznych.
Wbadaniachprognostycznychdonajczęściejstosowanychmodelitegotypu
należyzaliczyć:1)klasycznemodeletrendu,2)adaptacyjnemodeletrendu,3)
modeleprzyczynowo-opisowe,4)modeleautoregresyjne,5)modeleproste,6)
modelerekurencyjnei7)modeleorównaniachwspółzależnych.
Wpraktyceczęstomożnaspotkaćprognozyopartenainnychpodstawachniż
te,którezostanąprzedstawionewniniejszejpracy[Grabiński,Wydymus,Zeliaś,
1983],[Cieślak,1983].Chociażprognozygospodarczenieopartenapodłożu
probabilistycznymmogąmiećznaczeniepraktyczne,wpracytejniezajmujemy
sięnimi,gdyżniedająonemożliwościobliczaniaodpowiednichcharakterystyk
liczbowych,informującychorzędziedokładnościzbudowanychprognoz.
1.3.Rodzajeprognoz
Wliteraturzepolskiejmożnaspotkaćwielekryteriówumożliwiających
dokonaniepodziałuprognoz.Tablica1.1toprzykładschematuklasyfikacyjnego
prognoz.
Najważniejsząprzesłankąrozróżnianiawydajesiętzw.horyzontprognozy,
tzn.okres,naktóryzostałaonazbudowana.Dlategoumownieprzyjęłosięuważać,
żeprognoza:
—bezpośrednia(bezzwłoczna)nieprzekracza1miesiąca,
—krótkoterminowaobejmujeod1do3miesięcy,
—średnioterminowanieprzekracza2lat,
—długoterminowaobejmujeponad2lata.
Podziałtenjestumowny,bojestuzależnionyodcharakterubadanego
zjawiska.Itaknp.dlasprzedażywprzedsiębiorstwieprzyjmujemynajczęściej,że
prognozakrótkoterminowamahoryzontnieprzekraczający3miesięcy,średnioter-
minowa—nieprzekraczający2lat,adługoterminowa—ponad2lata.
1.3.Rodzajeprognoz
17
