Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Głównymzadaniemprognozbadawczychjestwszechstronnerozpoznanie
przyszłości.Wśródprognozbadawczychwyróżniasięprognozyostrzegawcze,
którychzadaniemjestprzekazywaniesygnałówzwracającychuwagęnaniekorzystne
dlaodbiorcykształtowaniesięzjawisk[Hellwig,1985],[Siedlecka,1996].Jeżeli
prognozadotyczypewnychnorm,którebędąobowiązywaćwprzyszłości,to
nazywasięprognoząnormatywną.Prognozanormatywnapowinnabyćzrealizowana.
Jejniezrealizowanieoznacza,żeniepotrafiliśmysięutrzymaćnatejścieżce
rozwoju,którąpoprzedniozaakceptowaliśmy.Jeśliprognozapobudzadodziałania,
tojestprognoząaktywną,wprzeciwieństwiedoprognozypasywnej,zniechęcającej
odbiorcędopodejmowaniaokreślonychdziałań.
1.4.Horyzontprognozy
Prognozęłatwiejjestskonstruowaćiuzasadnić,gdyhoryzontczasowy
prognozyjestkrótki.Przyjmijmynastępująceoznaczenia:Y
t
—zmiennaopisująca
badanezjawiskoekonomiczne13;t(t=1,...,n)—zmiennaczasowa;y
t
(t=1,...,n)
—szeregczasowyrealizacjizmiennejY
t
wbadanychokresach(lubmomentach);
I
t
—przedziałczasowy,,próby’’,gdzietjestnumeremśrodkowegookresu(lub
momentu)14należącegodobadanegoprzedziałuczasu.
Prognozygospodarczesąobliczanezokreślonymwyprzedzeniem.Poniżej
podamypodstawowepojęciaztymzwiązane15.
Horyzontprognozytoprzedziałpostaci:
(t
ł
,T],
(1.1)
gdzie:T—okres,dlaktóregosporządzamyprognozę;t
ł
—bieżącyokres.
Wyprzedzenieczasoweprognozy(wstosunkudobieżącegookresu)to
długośćhoryzontuprognozy,czyli:
h′=T-t
ł
.
(1.2)
Horyzontpredykcji(dlabieżącegookresu)toprzedziałpostaci:
(t
ł
,t
ł
+∆
2
],
(1.3)
13Przyjęliśmyklasyczneprobabilistycznepodejściedobudowaniamodeliekonometrycznych
iwkonsekwencjidoprognozowaniaiocenyjakościprognoz.Wpodejściutymzdarzeniaobserwowane
wgospodarcetraktujesięjakozdarzenialosowe.Należyjednakpamiętać,żeukładzałożeńprzyjmowanych
wklasycznejekonometriiiprognozowaniuniemusipasowaćdokażdejsytuacjispotykanejwpraktyce
gospodarczej.
14Wceluuproszczeniaopisuwdalszychrozważaniachogólnychpominiętopodziałnaokresy
imomenty;wykorzystujesiętylkopojęcieokresut.Tamgdziemamydoczynieniazmomentami,tzn.
wniektórychprzykładach,zostałotowyraźniezaznaczone.
15ZagadnieniehoryzontuprognozyzostałoopracowanenapodstawiepracyZ.Pawłowskiego
[1973,s.24–25,36–37,46–49].
1.Ogólnezagadnieniaprognozowania
20