Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
obarczonychpewnymbłędemszacunku.Należyjednakpamiętaćotym,żedane
publikowanewoficjalnychźródłachrównieżcharakteryzująsięróżnymstopniem
wiarygodności.Naprzykładwieleinformacjistatystycznychpodawanychwmiędzy-
narodowychrocznikachstatystycznych23macharakterszacunków,cowynika
zkoniecznościdokonywanialicznychkorektinformacjipodawanychprzezkrajowe
UrzędyStatystyczne.Ponadtoklasycznemetodyprognostyczneopierającesięna
dużejliczbieobserwacjiprowadzą,przezoperacjeuśredniania,doznoszeniasię
niesystematycznychbłędówszacunkulubpomiaru.
1.9.Prognozywprocesiedecyzyjnym
Przedmiotemniniejszegopodrozdziałujestzagadnieniepowiązaniapro-
gnozowaniazprocesamidecyzyjnymi.Chcemyzadaćpytanie,jakąrolępowinna
odgrywaćprognoza,opartanauzasadnionychprzesłankach,wprocesiedecyzyjnym.
Chodziousprawnieniesposobuwykorzystywaniaprognozywprocesiedecyzyjnym.
Zauważmy,żewiększośćdziałań,jakiepodejmujeczłowiek,zwłaszcza
wsferzezjawiskekonomicznych,dokonujesięwwarunkachniepewności.Fakt
tenwwysokimstopniuutrudniapodejmowanietrafnychdecyzji.Rezultatdecyzji
podejmowanejdzisiajwdużymstopniuzależyodtego,jakasytuacjabędziejutro.
Stądteżczłowiekniemalodzaraniadziejówinteresowałsięprzewidywaniem
przyszłychfaktów(zdarzeń).Tozmniejszająceniepewnośćprzewidywaniewistotny
sposóbmiałosięprzyczynićdozwiększeniatrafnościpodejmowanychdecyzji.
Wdzisiejszychczasachniekiedymamydoczynieniazpraktyczniebezbłędnymi
prognozami.Naprzykładnaszawiedzawzakresieruchuciałniebieskichjesttak
pełna,żeprognozydotycząceprzyszłegomomentuwschodulubzachodusłońca
czyksiężycawokreślonymmiejscusąbezbłędne.Umożliwiatopodejmowanie
trafnychdecyzji,opartychnatrafnychprognozach.Takichbezbłędnychprognoz
ekonomicznychniemożnajednakopracowaćzuwaginazłożonerealiażycia
gospodarczego.Mimoolbrzymiegopostępuwzakresiemetodprzewidywania
przyszłości,awszczególnościmimodynamicznegorozwojuteoriiprognozowania
ekonometrycznegowspomaganegotechnikąkomputerową,prognoza,jakąposługuje
sięekonomista,wciążjestobarczonawiększymlubmniejszymbłędem.Itak
zapewnebędziewprzyszłości(por.np.[Cieślak,1997],[Czerwiński,Guzik,
1980],[Dittmann,1999],[Siedlecka,1996],[Zeliaś,1997a]).
Niemożnośćobliczeniabezbłędnejprognozypasywnejlubaktywnejdotyczącej
złożonychzjawiskgospodarczych24wynikaprzedewszystkimzfaktu,żewprocesach
gospodarczychuczestniczyczłowiek.Każdyproces,wktórymuczestniczyczłowiek,
23Por.EurostatYearbook.TheStatisticalGuidetoEurope(2001),OfficeforOfficialPublications
ofTheEuropeanCommunities,LuxemburgorazStatisticalYearbookonCandidateandSouth-East
EuropeanCountries(2001),OfficeforOfficialPublicationsofTheEuropeanCommunities,Luxemburg.
24Zjawiskazłożone,znaturyrzeczy,sącharakteryzowanewielomazmiennymi,któremają
różnemianairóżnyrządwielkości.
1.9.Prognozywprocesiedecyzyjnym
27
