Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skądinąddoniosłejrolimuzykiwtwórczościPolańskiegomogłospowodować
szeregniewłaściwychodczytań,anawetspisaćnastratyniektórezjegoobra-
zów
.DotyczytozwłaszczaprzyjętegozmieszanymiuczuciamiOliveraTwi-
sta(2005)orazzupełnieniedocenionego(pozaWłochami)filmuCo?(What?,
1972).Wtymdrugimzastosowanezostałyponadtokluczowe–zpunktuwi-
dzeniapóźniejszegookresutwórczościreżysera–muzyczno-filmowerozwią-
zaniapolegającem.in.nacytowaniuwybitnychdziełmuzykiklasycznej,które
pojawiałysięnastępniewkolejnychfilmachPolańskiego–Śmierćidziewczy-
na(DeathandtheMaiden,1994)orazPianista(ThePianist,2002).
Alenawetniewdającsięnaraziewzbytpogłębionerozważanianatury
semiotycznejczyfenomenologicznej,należyzauważyć,żenapłaszczyźnieod-
biorutowłaśnieniezwykłewyczuciepolskiegoreżyserazwiązanezumiejęt-
nościąłączeniamuzykizobrazemmożedostarczaćwidzowiogromnej,niemal
fizjologicznejprzyjemności4.Pójścietymtropemwiążesięjednakzpewnym
ryzykiem,jakzauważyłabowiemZofiaLissa:DBywająwypadki,wktórychwe-
wnętrznazgodnośćmuzykizobrazemjestwyraźniewyczuwalna,aletrudnado
przeanalizowania”5.IwonaSowińskazwracazkoleiuwagęnastarymuzyko-
logicznydylematzwiązanyzDrozdarciemdyskursupomiędzyjęzyk«technicz-
no-opisowy»ajęzyk«poetycki»”6.Oworozdarcie,októrympiszebadaczka,
wodniesieniudofilmówPolańskiegowydajesięjednymzkluczowychpro-
blemów
.Treśćbadańwpływabowiemnadobórmetodbadawczych.Sprawa
domniemanejpoetyckościwkontekścieswoistejdyscypliny,dbaniaoaspekty
techniczneikunsztureżyserskiegorzemiosła,aletakżeparadoksalniereali-
możnarównieżwprzestrzeniwirtualnej,nacorazliczniejszychportalachinternetowychpoświę-
conychmuzycefilmowej.Dotyczytojednakgłówniefilmównajnowszych(waloraktualności).
4Uwagęnatenproblemzwrócił,bliskiskądinądPolańskiemupodwielomawzględami,
reżyserStanleyKubrick:DNajważniejszyminarzędziami,którymitrzebasięposługiwaćprzyro-
bieniujakiegośfilmu,są–moimzdaniem–obraz,muzyka,montażiuczuciaaktorów
.Językjest
napewnoważny,aleumniewystępujeondopieronapiątymmiejscu.[ł]Dlamnieosobiście
najbardziejniezapomnianescenywnajlepszychfilmachskładająsięwgruncierzeczyzobrazu
imuzyki”.Zob.G.Bodde,DieMusikindenFilmenvonStanleyKubrick,Osnabrück2002,s.159
(tłum.K.Kozłowski)oraz–prezentując,właściwesobie,bardziejnaukowepodejście,wprowa-
dzającpojęcienadtonu–SergiuszEisenstein:DPercepcjawizualnaidźwiękowasąwielkościa-
miróżnychwymiarów
.Leczpodjedenwymiarmożnapodciągnąćistotęnadtonuwizualnego
idźwiękowego–dająonewsumieodczuciefizjologicznebędącejużponaddźwiękowymiisłu-
chowymikategoriami”.Zob.S.Eisenstein,Filmczwartegowymiaru.Wybórpism,Warszawa1959
(artykułopublikowanyporazpierwszyw1929roku).
5Z.Lissa,Estetykamuzykifilmowej,Kraków1964,s.134.
6I.Sowińska,Kilkatrudnościzhistoriąmuzykifilmowej,DKwartalnikFilmowy”2003,
nr44,s.84.
13
