Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Obawyoprzyszłość
35
żewybranyprzeznasparadygmat–któryzwyklebywaniewypowiedziany,
rzadkobywaokreślony–mazaskakującosilnywpływnanaszepostrzega-
nieświata.Otoprzykład.Zgodniezkonwencjonalnymmakroekonomicznym
paradygmatemzakładasię,żeistniejerównowagarynkówświatowych.Stąd
też,większośćekonomistówrzeczywiściepostrzegaświatjakobędącywsta-
nierównowagi,kiedyczytająswojągazetęalboidąulicą.Przeciwnicytego
paradygmatu,naprzykład,szkoładynamikisystemu,doktórejnależę,zakła-
dają,żeświatnieznajdujesięwstanierównowagi.Wedługnasświatpędziod
jednegozakrętudodrugiegowniekończącejsiępogonizakolejnymstanem
równowagi,czemutowarzyszyciągłyruch.
Wartozauważyć,żetrzebabyćświadomymtego,żesięmaswójwłasny
paradygmat,toznaczy,własnyniewypowiedzianyzestawprzekonańiinter-
pretacji,którepomagająnamżyćnaszymżyciem.Idealniebyłoby,gdybyśmy
byliwstaniezmieniaćparadygmatnainnywzależnościodbieżącegopro-
blemu.Większośćludziniejestdotegozdolna.
Współczesnyzachodniświatposiadaswójwiodącyparadygmat.Obejmuje
onpodstawoweprzekonania,takiejakMwydajnośćgospodarkirynkowej”,
Mzdolnośćrządówdemokratycznychdosamonaprawy”,Mkorzyścizciągłego
wzrostugospodarczegoopartegonapaliwachkopalnych”orazMzwiększenie
dobrobytuwskutekwolnegohandluiglobalizacji”.Próbującrozjaśnićwyda-
rzenianadchodzącychczterdziestulat,ważnejest,abywziąćpoduwagęmoż-
liwośćzmianywiodącegoparadygmatu.Powinnosięprzynajmniejunikać
ograniczaniasiędoanaliznapodstawieobrazuzjednegopunktuwidzenia,
amianowicie,obecniedominującegoparadygmatu.
Tak,uproszczeniejestważne,abyżyćszczęśliwymżyciemwobecnym
świecie.Alepatrzącczterdzieścilatwprzód,ważnestajesię,abywybrać
towłaściweuproszczenie.Ibezpieczniejszemożebyćwypróbowaniewielu
wnadziei,żewylejesięmniejdziecizkąpielą.
CAŁANAPRZÓDZESPOKOJNYMUMYSŁEM
Ważnejestdlamniepodkreślenie,żeksiążkatajesttakżenapisanapo
to,abyzachęcićdodziałania.Jakwspomniałem,normalnietakichksiążek
sięniepisze,bospołecznieświadomiautorzysłusznieobawiająsię,żeich
pracamożezabićchęciiutrudnićpodjęte,iprzyszłedziałaniapolepszenia
sytuacji.Zgadzamsięztymogólnympoglądem,jednakmimotopodjąłem
ryzykoopisaniatego,coprzednami.Mamnadzieję,żemojaglobalnapro-
gnozazadziałajakwrógzzewnątrzipchnieludzkość–alboprzynajmniej
kilkorooddanychosób–dodziałania.Wtensposób,prognozamogłabypeł-
