Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Eskimosi,jakwiadomo,żyjąinaczejwlecie,wokresiepolowanianafoki
igrubegozwierzawgłębilądu,iinaczejwzimie.Wlecierozpraszająsię
wpojedynczychrodzinachpotereniełowówipolowania.Ojciecrządzi
wtymokresiemonogamicznąrodziną.Wzimieżyjesięwwielkich
zespołachrodzinnych,którymirządziwódz.Okreszimowyjestnader
aktywny,bogatywuroczystości,tańce,ceremoniereligijne.Wtymokresie
możnawodpowiednichokolicznościachwymieniaćżonyimężów.Mauss
utrzymuje,żesezonoweprzemianyobyczajowedająsięwyśledzićnietylko
uEskimosów,aleiwwieluinnychkulturach.
Czynnikiwpływającenamoralnośćjakiejśgrupyspołecznejtak
splątaneiprzyczynowozesobązwiązane,żewnaszejklasyfikacjimieliś-
myróżnekłopotyzichwyodrębnieniem.Wielokrotniezmienialiśmy
pozycjęróżnychelementówwszkicowanymprzeznasobrazie.Ponieważ
np.rodzajglebywarunkowałrodzajgospodarki,możnabyłorodzajgos-
podarkirozważaćiwrubryceczynnikówekonomicznych,iwrubryce
wpływówśrodowiskafizycznego.Zdającsobiesprawęzkonwencjonal-
nościtychprzyporządkowań,kierowaliśmysięwnaszejklasyfikacjiprze-
dewszystkimwzględemnajejprzejrzystość,liczyliśmysiętakżeztym,
jaksamireferowaniautorzywidzieliwyśledzoneprzezsięzależności
iwjakimformułowalijejęzyku.
Czynnikibiologiczne(rasa,płeć)
Możnazdużymprawdopodobieństwemustalićdatęjakiejśpracyzteorii
kulturynapodstawieroli,jakąwniejodgrywapojęcierasy.Dużootymnie-
gdyśmówiono,żetakaatakarasajestlekkomyślna,innapodstępna,jeszcze
innawojowniczaiagresywna.Hitlermiałdużowiadomościdotyczących
nędznegomoralnegooblicza„rasy”żydowskiej.Operowanietympojęciem
jestdzisiajraczejwstaniezaniku.Uważasięjezabezużytecznezewzględu
najegowieloznaczność.Jeżelinawetbędziemygoużywaćdooznaczenia
„grupyorganizmówpodobnychdosiebiefizyczniedziękipochodzeniuod
wspólnychprzodków”12,toniepotrafimysiępogodzićcodotego,ileras
właściwienależyodróżnićnanaszymziemskimglobie.Ludziedziśjuż
takprzemieszani,żetrudnoojakiekolwiekmiędzynimigranice.Aklasycz-
12PatrzKluckhohn,MirrorforMan,s.82.
23