Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
wPRowadZEniE
Wykluczeniewrefleksjiibadaniachnietylkosocjologicznych
Problematykawykluczenianiezmienniepowiązanajestzhistoriąludzkościiludz-
kimżyciempocząwszyodbiblijnegowypędzeniazraju,uchodźctwoikulturo-
wewyobcowanie,nierównetraktowanie,poprzezniedostępnośćdóbr,usługino-
wychtechnologii,askończywszynapozbawieniuwolnościiżycia.Wykluczenie
wzmiennejperspektywiewykluczający–wykluczaniwzbudzaćmożeskrajneemo-
cje:entuzjazmwygranej,spokójzpowoduodsunięciazagrożenia,gniewwobliczu
nierówności,smutekodrzucenia,lękprzedskrzywdzeniem,traumęeksterminacji.
Wielośćznaczeń,manifestacji,konsekwencjiwykluczeńpobudzapoznawczo,wy-
zwalareakcje:odafirmującychzjawiskowyjaśnieńpoideologicznąwalkęznie-
równościami.Wykluczeniejakożyciowedoświadczenieispołecznapozycjato
takżezmiennawpływającanasposóbwidzeniasiebieiinnych,otaczającegoświa-
ta,wtymnajbliższejokolicy,będącejmiejscemzamieszkaniaicodziennychak-
tywności.Itowłaśniewiedzaosóbdoświadczającychwykluczeniawróżnychjego
aspektachdotyczącazamieszkiwanejokolicy,zakodowanawformiemapmen-
talnych,stałasięprzedmiotemmojegoszczególnegozainteresowania.Zarówno
wmiędzygrupowychpodziałachspołecznych,jakinamapachmiastigminwraz
zupływemczasuwyrytezostająróżniceihierarchiewprzestrzenispołecznej,
którekrzepnąwformieprzestrzennychgranicizaczynająbyćodczytywanejako
przejawsegregacji.Wynikiemstrategiiróżnicowaniajestm.in.segregacjamiesz-
kaniowa(por.Bourdieu2005,za:Marom2014:1347–1348).Natomiast,takie
czyinnemiejscezamieszkania,będącewynikiemsytuacjilosowych,własnychlub
urzędniczychdecyzji(np.eksmisja,przydziałlokalusocjalnego),powiązanejest
zokreślonymzaangażowaniempoznawczym,obejmującymm.in.sposóbwalo-
ryzowaniategomiejsca:jegoafirmowanielubodrzucanie,rekonstruowaniejego
wizerunku,mentalneodwzorowaniazajmowanejprzestrzeni.
Badaniazrealizowałamm.in.wśródludzibezdomnychorazmieszkańców
szczególnych,bozgettoizowanychprzestrzeni,osóbzamieszkującychenklawy
biedy.Określając,wyróżnionywyżej,obszarbadańwyszłamodtradycyjnegospo-
soburozumieniagetta,zdefiniowanegoprzezpryzmatbiedyisegregacji,stano-
wiącegokulturowąiumysłowąkonstelację(określonewartości,sposobymyślenia,
9