Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
WyobraźniaakwatycznawpoezjiMłodejPolski
Deszczpłacze,jakosercedojrzałejkobiety,
Gdyhelijotropoweżegnaćmakochanie;
Acałyświat,duszącąwilgociąokryty,
Sposępniałwurywanezasłuchanyłkanie.
(RL187)
Atmosferasmutku,którapanujewwierszuBronisławyOstrowskiejEcha,
towarzyszyrefleksjinadprzemijaniem.Odpowiadającyjejobraztopadające
nawodękropledeszczu.Pojawiająsięnakrótko,byzarazzniknąćiustąpić
miejscainnym.Sensobrazupoetyckiegonieulegniezmianie,gdypadającedo
wodykroplezastąpisięjesiennymiliśćmi.WwierszuSpadłeliścieKazimiery
Zawistowskiejsmutekwodywspółgraznmelancholijnąporą”zamierającejna-
tury,jesienią.
WpoezjiMłodejPolski,azwłaszczawjejpierwszejfazie,żywiołwodybył,
dziękiswymnaturalnymwłaściwościom,takimjakpłynność,niezróżnicowa-
nieizmienność,niezwykleczęstoprzywoływanymobrazowymodpowiedni-
kiemsmutkuiprzemijania.
„Czytojezioro,czytomojadusza?”18
Krajobrazakwatycznyjakopejzażwewnętrzny
Pejzażwewnętrzny,któryodgrywałtakważnąrolęwpoezjiMłodejPolski19,
pojawiałsięwniejbardzoczęstojakokrajobrazakwatyczny.Wydajesię,że
podstawąrównania:żywiołwody–psychikaludzkajestmożliwośćwyróżnie-
niawnichanalogicznychelementów:powierzchniigłębi20.Przyjmującopo-
zycjępowierzchnia–głębinyjakopodstawępodziału,wśródmłodopolskich
akwatycznychpejzażywewnętrznychwyróżnićmożemysporągrupęutwo-
rów,wktórychnstanduszy”jestukazanyzapomocąstatycznegoobrazuwody,
najczęściejjezioraczystawu.Niemajeszczemowyongłębiach”czyntajemni-
cach”duszy.Podmiotniepróbujewnikaćwewłasnąpsychikęjakwwierszu
Rolicza-LiederaŁabędźnastawie:
O,widzęstawyjesienne,półciemne!
Oddrzewczerwonychłabędźsięwyłania:
18DokładnycytatzwierszaK.TetmajeraNaKrólewskimJeziorzebrzmi:nCzytojezioro?Czytomoja
własnadusza?”(T517).
19Zob.M.Podraza-Kwiatkowska,Pejzażwewnętrzny[w:]tejże,Symbolizm…,s.252–260.
20WsłownikusymboliChevalieraiGheerbrandta(dz.cyt.,s.381)czytamy:nTakjakwodniesieniu
doziemi,wsymbolicewódmożnawyróżnićpowierzchnięigłębiny”.
19
