Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Objawy
takżedopostrzeganiasiebiesamegowotoczeniuizwiązanajestzprawidłowymfunk-
cjonowaniemukładupobudzaniawtworzesiatkowatympniamózguorazprawidłową
funkcjąkorymózgu.Prusiński(1998)określaświadomośćjakozespółprocesówodbioru
informacjiisterowaniazachowaniemczłowieka,któryspełniafunkcjenadrzędnewobec
innychprocesówregulacjizachodzącychwmózgu.Zeman(1997)rozróżniałpojęcia
świadomościisamoświadomości.Świadomośćtostanczuwania,skupienieuwagi,od-
woływaniesiędowiedzy,myśli,zamiarów.Osamoświadomościdecydują:określonasy-
tuacjaspołeczna,rozróżnianiesygnałówzróżnychczęściciała,Uideaofme”,czylipomysł
nasiebie,poczuciebyciaświadomymiwiedzaosobie.
Istotnąrolęwpostępowaniuzosobamipourazachczaszkowo-mózgowychodgrywają
zaburzeniaprzytomności.Mazuriwsp.(2007)wyróżniająwśródnich:śpiączkę,pół-
śpiączkę,sennośćpatologiczną.
Sennośćpatologiczna(somnolentia)występuje,gdypacjentamożnawybudzićsilnym
bodźcem,alepochwiliponowniezapadawsen.
Półśpiączka(sopor)tobrakstanuczuwaniaprzyzachowanejreaktywnościnabodźce
zobecnościąreakcjiobronnych,alepacjentaniemożnawybudzićżadnymbodźcem.
Śpiączka(coma)tonajgłębszezaburzenieprzytomnościiświadomościzezniesieniem
wszelkiejreaktywności,brakiemodruchówobronnychnabodźcebólowe.Pacjentace-
chujebrakcechświadomościzarównowzględemsiebie,jakiotoczenia.Śpiączkajest
wynikiemrozlanegouszkodzeniaobupółkulmózgu,istotyszarejorazbiałej,wtórnegodo
urazuneuronalnegolubaksonalnegoalbouszkodzeniapniamózguzprzerwaniemczę-
ścigrzbietowejtworusiatkowatego.Śpiączkamożemiećróżnestopniezaawansowania,
dlategoteżwyróżniasięwniejtakiestany,jak:otępienie,stanmajaczenia(delirium),przy-
mglenieświadomości,powrótświadomości.Wfazieotępieniapacjentśpiprzezwiększą
częśćdnia,alereagujenaobecnośćosobywjegootoczeniu,wykazującspowolniałe
reakcjenabodźce,jestcałkowiciezdezorientowanywielokierunkowo.Majaczeniejest
stanemwystępującymupacjentów,którzybudząsiępodłuższymokresienieprzytom-
nościpociężkimuraziegłowy.Pacjentjestzdezorientowanywzględemczasuimiejsca,
pełenlęków,wykazujeżywereakcjeemocjonalne,nieprawidłoworeagujenabodźce.
Przymglenieświadomościjeststanemniewielkiegozamieszania,zaburzeńpamięci,roz-
drażnienialubzobojętnienia,spowolniałejreakcjinabodźce.
Powrótświadomościjestobjawemzdrowienia,powrotuorientacjiwczasieiprzestrzeni,
atakżepamięciostatnichwydarzeń.Pacjencipourazieczaszkowo-mózgowymzwykle
stopniowozaczynająsięwybudzaćwciągu2–4tygodni,alepoprawatamożepozostać
napoziomiestanuwegetatywnegolubstanuminimalnejświadomości.
7