Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
WiekPacyfiku-politykaStanówZjednoczonychwobecregionuAzjiiPacyfiku...
Obecnienurtrealistycznyzostałosłabionyzarównoprzezkrytyków,jakiprzez
samychrealistów,którzydostosowującswojezałożeniadokrytyków,stopniowospra-
wili,żerealizmskurczyłsiędoogólnychzałożeńracjonalnegopaństwadziałającego
wwarunkachanarchii.Powodujeto,żenieróżnisięonznaczącoodpoglądówgłoszo-
nychprzezwiększośćinstytucjonalistówiliberałów.Abyutrzymaćjegoodrębność,
JeffreyLegroiAndrewMoravcsikproponująnastępującezałożenia:unitarni,racjo-
nalniaktorzydziałającywwarunkachanarchii,podkreśleniekonfliktupreferencji
orazrozwiązaniekonfliktunapodstawierelatywnejkontrolizasobówmaterialnych15.
Kluczowymproblememdlaniniejszejpracypozostajepytanie,czyintegracja
iwspółdziałaniepaństwwedługparadygmaturealistycznegosąmożliwe?Można
przyjąć,żepaństwa,nawetgdybyoperowaływcałkowitejzgodziezzałożeniamirea-
lizmu,znajdąwielepowodówdlaintegracji.Podstawowympowodemjestzawieranie
sojuszymilitarnych,cosprawia,iżzwiększasięrelatywnasiłakażdegozczłonków
takiegosojuszu,przyczymdlapaństwsilniejszychzyskiemmożebyćprzewodni-
ctwowsojuszu,zaśdlapaństwsłabszych-możliwośćkorzystaniaznparasolabez-
pieczeństwa”,któryzapewniamocarstwo(jesttoszczególniewidocznewprzypadku
sojuszyzUSA).Współdziałaniewramachinstytucjibezpieczeństwazbiorowego
pozwalazmniejszyćdylematbezpieczeństwa,wczympomagarównieżprowadze-
niebardziejotwartejpolitykiinformacyjnejwodniesieniudozasobówmilitarnych.
Równieżwaspekcieekonomicznymintegracjawydajesięuzasadniona,gdyżpozwala
nazwiększeniepotencjaługospodarczegopaństwa,zaczymidziezkoleimożliwość
lepszegodbaniaobezpieczeństwokrajuiuzyskiwaniawyższejpozycjinaareniemię-
dzynarodowej.Wartopodkreślić,żedlarealistówinstytucjemiędzynarodowesąnaj-
częściejodzwierciedleniemdystrybucjisiływsystemie,amocarstwatworząje,aby
pomagałyimutrzymywaćlubpodwyższaćswojąpozycjęwsystemie16.
1.2.NURTLIBERALNY
Wprzeciwieństwiedorealizmu,którywcentrumanalizystawiapaństwo,liberalizm
przyjmuje,żepodstawowymikategoriami,doktórychodwołujesiębadacz,sąjed-
inNeorealistTheory,nJournalofInterdisciplinaryHistory”,vol.18,no.4,Spring1988.Wartoteż
oczywiściezwrócićuwagęnaklasycznąpracęK.Waltza,wktórejposzukujeonźródełwodniesieniu
dotrzechwymiarów:naturyizachowanialudzi,wewnętrznejorganizacjipaństworazmiędzynarodowej
anarchii.Zob.K.Waltz,Man,TheStateandWar:ATheoreticalAnalysis,ColumbiaUniversityPress,
NewYork-London1959,passim.
15Por.J.Legro,A.Moravcsik,IsAnybodyStillaRealist?,nWorkingPaperSeries”1998,98-14,
WeatherheadCenterforInternationalAffairs,HarvardUniversityPress,Cambridge1998.
16Oczywiściemożliwościwspółpracywedługteorii(neo)realistycznejsądużoniższeniż
wprzypadkuliberalizmuczyneoliberalizmu.Por.J.Grieco,AnarchyandtheLimitsofCooperation:
ARealistCritiqueoftheNewestLiberalInstitutionalism[w:]D.Baldwined.,Neorealismand
Neoliberalism:TheContemporaryDebate,ColumbiaUniversityPress,NewYork1993.Natemat
teoretycznegouzasadnieniaintegracjiwparadygmacierealistycznymzob.P.Borkowski,Polityczne
teorieintegracjimiędzynarodowej,Difin,Warszawa2007,s.37-43.
