Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ostatniezmianywprawieautorskimipropozycjedalszychreform
2.2.Roszczenieizwiększenieprzejrzystościwzakresieautorskich
prawosobistych
25
Obokkoniecznościwzmocnieniaautorskichprawmajątkowychwdyskusjach
pojawiasiętakżepotrzebauproszczeniaprocedurywzakresieroszczeniaautor-
skichprawosobistych.Prawateprzykładowowyliczaustawodawcawart.16usta-
wyoprawieautorskimiprawachpokrewnych.Niejesttowyliczeniewyczerpują-
ce,comocnopodkreślasięodwielulatwliteraturze9.Wykaztenjestjednakbardzo
pomocnydlapoczątkującychtwórców,gdyżdajeimklarownykatalogroszczeń,
którepowszechniebyłybyignorowane.UwzględniającjednakzapisyKonwencji
berneńskiej,wskazanebyłobyrealnezapewnieniewysokiegopoziomuochrony
interesówtwórcy.Dlategoteżobokochronyprawmajątkowychiosobistychdo-
brymrozwiązaniembyłobyuproszczenieproceduryochronnejdlatwórców,gdyż
wysokipoziomochrony,apoprzeztotakżeskutecznośćzabezpieczeńochronnych,
uzyskujesię,gdyistniejeprzejrzystośćprawwdanejdziedzinie.
Zmyśląjednakozapewnieniuwiększejprzejrzystościwochronieinteresów
twórcówsugerowałbym,abywpierwszejkolejnościdoart.16ustawyoprawie
autorskimiprawachpokrewnychdodaćprawaosobiste,rozmieszczonewróż-
nychmiejscachwyżejwymienionejustawy,apotemtakżeite,któresąwakcie
tymniewykorzystywane,aledoktrynalubliteraturawskazujejejakopomocnedla
twórców.Bardzoczęstoniedostrzegasię,iżwustawieistniejąinneosobistepra-
wamajątkowe.Takimwyjątkowoużytecznymprawemjestmożliwośćwstrzyma-
niaprzeztwórcęrozpowszechnianiadzieła(przewidujetoart.56ustawyoprawie
autorskimiprawachpokrewnych).Prawotoprzywszelkichprzemianachspo-
łecznychipolitycznychnabieraszczególnejwagi.Pomimoiżustawaprzewiduje
szeregograniczeńwuruchomieniutegozestawupraw,tojednakjegoużyteczność
wzrosłaby,gdybychoćbywzmiankowanoonimlubteżwprostdodanozpewnym
uzupełnieniemwart.16.Namarginesiewskazanebyłobyteżdalszeograniczenie
obciążeńkosztamitwórcy,gdyodstępujeonlubwypowiadaumowę,powołując
sięnatreśćart.56ww.ustawy.
Prawemosobistymjestteżprawodostęputwórcydodzieła(regulujejeart.52
ust.3).Przypomnę,iżstanowiono,że:nnabywcaoryginałujestobowiązanyudo-
stępnićgotwórcywtakimzakresie,wjakimjesttoniezbędnedowykonaniaprawa
autorskiego.Nabywcamożedomagaćsięodtwórcyodpowiedniegozabezpieczenia
orazwynagrodzeniazakorzystanie”.Tusugerowałbymtakżewyłączeniezapisu
okosztach,gdyżsamonodpowiedniezabezpieczeniekorzystania”możebyćbardzo
uciążliwe,awswejistocienzabezpiecza”teżinteresnabywcywkażdymobszarze.
Dalszeprawaosobistedająpodstawędozezwoleniatwórcynawykonywanieautor-
skichprawzależnychprzezinneosoby,tutakżewskazanejestujęcietegowart.16.
9A.Wojciechowska,Treśćosobistychprawpodmiotowych,PUG1994,nr11,s.1516.
