Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogólnacharakterystykawypaleniazawodowego
35
pozwalająsobienadystanswobecproblemówzawodowych;patrząwprzy-
szłośćzbytoptymistycznie,bezrealnejocenystopniaryzykapodejmowa-
nychdziałań;wzwiązkachzinnymiludźminiepotrafiąodróżnićbliskości
odzniewolenia.
S.M.LitzkeiH.Schuh(2007)opracowalicharakterystykępostawty-
powychdlaosóbzagrożonychwypaleniemzawodowym.Dopostawtych
zaliczyli:angażowaniesięwpracęcałymsercem;dużeoczekiwaniawzglę-
demwłasnejosoby;negowaniewłasnychgranicobciążenia;spychaniena
dalszyplanosobistychpotrzebiinteresów;dobrowolneichętneprzejmo-
wanienowychobowiązkówizadań.Niecotylkoodmiennąlistęcechwspól-
nychdlaosóbpodatnychnasyndromwypaleniaprzedstawiłJ.P.Schr¨
oder
(2008),umieszczającnaniejtakiecechy,jak:dużezaangażowanie;wygó-
rowaneoczekiwaniawzględemsiebieiinnych;wysokiewymaganiacodo
swojejskuteczności,przyjednoczesnymniskimpoczuciusprawstwa;nie-
zaspokojonapotrzebamiłości;pragnienieotrzymywaniapochwałibycia
uznawanym,dającezłudnepoczuciewłasnejwartości;nieumiejętneradze-
niesobiezestresemorazfrustracją;niedostatecznyczasnaodpoczynek
orazregenerację;złenawykiżycioweprowadzącedozmniejszeniazaso-
bówenergetycznychorganizmu;brakpoczuciakontrolinadotaczającym
światem.
ZdaniemR.Marxa(za:S.M.Litzke,H.Schuh2007),syndromwypa-
leniazawodowegorozwijasięwwynikuniezrównoważonychwzajemnych
oddziaływańmiędzytym,czegootaczającyświatwymagaoddanejosoby,
ajejzdolnościądoznoszeniaobciążeń.
Ch.Maslachwyróżniłapewneobszary,naktórychpłaszczyźniemoże
dochodzićdostresogennychrozbieżnościpomiędzymożliwościamiiocze-
kiwaniamipracownikaaśrodowiskiempracy.Obszaryte–jakzauwa-
żabadaczka–pokrywająsięzobszaramistresogennymi,opisywanymi
wkontekściestresuzawodowego,idotyczą:przeciążeniapracą,poczucia
kontroli,uznaniainagradzania,relacjimiędzypracownikami,poczucia
sprawstwaorazhierarchiiwartości(I.Chrzanowska2004).
C.CooperiJ.Marshall(1987)przedstawilipewnegrupyczynników
związanychzpracązawodowąimogącychstanowićźródłostresu,doktó-
rychzaliczyli:czynnikitypowetylkodlapracy(pracanazmiany,poczu-
cieprzemęczeniapracą,niedociążeniepracą),czynnikimającezwiązek
zpełnionąroląwpracy,jakrównieżzpoziomemodpowiedzialnościna
danymstanowisku(relacjezpodwładnymi,przełożonymi,współpracowni-
kami,możliwośćszybkiegoawansulubteżbraktakiejmożliwości),oraz
