Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
88
Odmechanizmówkomórkowychdoczynnościtkanki
zmieniasięz900na450(główka„nienaciągnięta”).Zmianaorientacjigłówki
zmniejszawolnąenergięukładuipowodujewyzwolenieenergiimechanicz-
nejumożliwiającejnawykonywaniepracyprzezmięśnie.
Punktpołączeniagłówkimiozynowej(ryc.I.2.5)zflamentemaktynowym
niezmieniasięistajesiępunktemobrotugłówki.Wokółtegopunktuobraca
sięgłówka,ajejdrugikoniec,poruszającsiępołuku,pociągazasobąfla-
mentmiozynowy.Dochodzidoelementarnegoprzesunięciaflamentów
wzglądemsiebieo10nm,tojestojednąstutysięcznączęśćmilimetra.
WetapieIII(patrzryc.I.2.4)dochodzidoodłączeniasięgłówkimiozyno-
wejodaktyny.Abymogłodojśćdorozdzieleniasiękompleksuaktomiozyny,
cząsteczkaATPmusizwiązaćsięzgłówkąmiozynową,copowodujezmniej-
szeniesiępowinowactwamiozynydoaktyny.WprzypadkubrakuATPmio-
zynaiaktynapozostająpołączoneicyklulegazatrzymaniu.Jeżeliwięcwy-
czerpiąsięzasobyATPwkomórcemięśniowej,jaktonastępujepozgonie,
toflamentyaktynoweimiozynowepozostająpołączonemostkamipoprzecz-
nymi,cousztywniamięśnieiutrudniaichrozciągnięcie.Zjawiskotonazywa-
myzesztywnieniempośmiertnym.
WetapieIVdochodzidohydrolizyATP
,ztymżepowstałewjejwyniku
ADPiP
ipozostajązwiązanezgłówkąmiozynową.Równocześnierozpad
ATPprowadzidowyprostowaniagłówkimiozynowejtak,żepozostającnie-
związanazaktyną,ponownieprzybieraustawieniepodkątem900dofla-
mentuaktynowego(główkazostaje„naciągnięta”).Tozdarzeniedoprowadza
układdoetapuIijeżelinadalniemaprzeszkódwoddziaływaniumiozyny
zaktyną,cyklsiępowtarza.
Jakwynikazpowyższegoopisu,właściwościąukładuflamentówaktyno-
wychimiozynowychjestaktywnyproceszachodzeniatychflamentów
nasiebie,prowadzącydoskurczumięśnia.Abyutrzymaćmięsieńwstanie
wiotkim,należyzatemuniemożliwićpołączeniesięaktynyzmiozyną.Gdy
połączenietozostajeuniemożliwione,wówczascyklmostkapoprzecznego
zatrzymujesięnaetapieIV.
Siłaskurczuastopieńzachodzenianasiebie
flamentówaktynowychimiozynowych
Mostkipoprzecznemogąsiętworzyćtylkonaodcinkachflamentówmiozy-
nowych,którezachodząnaflamentyaktynowe(ryc.I.2.6).Gdymięsieńjest
bardzorozciągnięty,sarkomeryrozciągniętewtakimstopniu,żeflamenty
aktynoweimiozynoweniezachodząnasiebieimimozwiększeniastężenia
wapniawsarkoplazmieniemożedojśćdopowstaniamostkówpoprzecz-
nychidowygenerowaniasiły.Należyjednakpamiętać,żerównieżwtedy,