Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyelektrofizjologiikomórkowej
73
Przykładydziałaniareceptorówsensorycznychprzedstawionepowyżej
pokazują,żenietylkoprocestransdukcji,lecziadaptacjareceptoradodzia-
łającegobodźcasąściślezwiązanezkanałamijonowymi.Kanałyjonowe,
któresązaangażowanewprocesytransdukcji,nazywasiękanałamitrans-
dukcyjnymi.Rodzajkanałówtransdukcyjnych,którewystępująwbłonieko-
mórkowej,determinuje,którebodźcesądladanejkomórkireceptorowej
bodźcamiadekwatnymi.Mechanizmadaptacjijestnatomiastzwiązanyztym,
wjakisposóbstankanałówtransdukcyjnychjestmodulowanypodczasdzia-
łaniabodźca.
Kanałopatie
Prowadzonewostatnichlatachintensywnebadaniaprocesówelektrofzjolo-
gicznychwpołączeniuzanalizągenetycznązaanagażowanychwteproce-
sybiałekumożliwiływyodrębnienienowejgrupychoróbżkanałopatii.Kana-
łopatiesątochoroby,wktórychnieprawidłowefunkcjonowaniekanałów
jonowychprowadzidozaburzeńfzjologicznych,przejawiającychsięwpo-
staciobjawówklinicznych.
Badaniagenetyczneumożliwiłypowiązaniewieluchorób,zwłaszcza
neurologicznych,zmutacjamilubzaburzeniamiekspresjigenów,którezko-
leizostałypowiązanezkonkretnymibiałkamiżczęstobędącymielementami
budowykanałówjonowych.Analizagenówkodującychbiałkakanałowepo-
zwoliłatakżelepiejzrozumiećtakiezjawiska,jakewolucjaidynamikaeks-
presjikanałówjonowych.
Białkakanałowenależądoewolucyjniekonserwatywnejgrupybiałek.
Oznaczato,żetakiesamebiałkaspełniająfunkcjekanałówuwieluróżnych
gatunkówzwierząt,nawetodległychewolucyjnie.Możnaprzypuszczać,
żestałośćstrukturybiałekkanałowychwynikaześcisłegopowiązaniamię-
dzystrukturąbiałka(atymsamymkodującegogogenu)zfunkcjąspełnianą
przezkanał.Zdotychczasowychrozważańzawartychwtymrozdzialewyni-
ka,żenawetniewielkazmiana,np.wdynamicesodowejbramkiinaktywacyj-
nejkanałusodowego,możemiećdalekoidącekonsekwencjedlafunkcjono-
waniacałegoukładunerwowego.Równocześniebadaniagenówbiałek
kanałowychdowiodły,żewieleznichwykazujeznacznezróżnicowanie.
Naprzykładnazwa„potencjałozależnykanałsodowy”nieokreślapojedyn-
czegotypukanału,araczejobejmujecałąrodzinępotencjałozależnychka-
nałówregulującychprzepływsodu,któraskładasięzconajmniejdziewięciu
typówkanałów.Kanałyteróżniąsięmiędzysobąprzedewszystkimdynami-
kąreakcjinabodziec,aichselektywnaekspresjaprowadzidofunkcjonalne-
gozróżnicowanianeuronów.
