Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
66
Odmechanizmówkomórkowychdoczynnościtkanki
zasadimechanizmów.Znacznakomplikacjaprocesówzwiązanychzsynap-
tycznymprzekazeminformacjiwynikaprzedewszystkimzbardzodużejlicz-
bysynaps,którejednocześnieoddziaływająnapojedynczyneuron,modyf-
kującjegowłaściwościelektrofzjologiczneistrukturalne.
Elektrofzjologiczneaspektyrecepcji
Wszystkieinformacjeośrodowiskuzewnętrznymiwewnętrznymorganizmu
docierajądoukładunerwowegoprzezwyspecjalizowanekomórkitegoukła-
du,nazywanekomórkamireceptorowymilubreceptoramisensorycznymi.
Mimoczęstegostosowaniaskróconejnazwyreceptor,należypamiętać
orozróżnianiupojęciareceptorówsensorycznych,którecałymikomórka-
miwyspecjalizowanymiwodbiorzebodźcówookreślonymtypieenergii
odreceptorówchemicznych(omawianychjużwtymrozdziale),będących
białkowymistrukturamisubkomórkowymi.Bodziec,któryaktywujedanytyp
receptorasensorycznego,jestnazywanybodźcemadekwatnymdlategore-
ceptora.Naprzykładdlawyspecjalizowanychkomóreksiatkówkibodźcem
adekwatnymfotony,dlakomóreksłuchowychżenergiamechanicznafali
dźwiękowej.Każdybodziecmożnascharakteryzowaćzapomocączterech
podstawowychcech:
żmodalnościżczylitypuenergii,wpostaciktórejbodziecwystępuje,
żintensywnościżsiły(amplitudy)bodźca,
żczasutrwania,
żumiejscowienia.
Każdyztychparametrówbodźcajestkodowanywukładzienerwowym
wspecyfcznysposób.
lModalnośćdanegobodźcadeterminuje,którekomórkireceptorowe
będąreagowałynatenbodzieciwzwiązkuztym,doktórejstrukturymózgu
informacjaopobudzeniubędziedocierała.Kryteriummodalnościpozwala
teżpodzielićreceptorysensorycznenatypywzależnościodrodzajuenergii
bodźca:mechanoreceptory,chemoreceptory,fotoreceptory,termoreceptory.
lIntensywnośćbodźcajestzwyklekodowanaprzezkomórkęrecepto-
rowąwpostaciamplitudypotencjałulokalnego,zwanegowtymprzypadku
potencjałemreceptorowym.Potencjałreceptorowypodotarciu
dowzgórkaaksonalnegomożepowodowaćpowstaniepotencjałówczynno-
ściowychoczęstotliwości,któraodzwierciedlasiłębodźca.
lSposób,wjakikomórkareceptorowakodujeczastrwaniabodźca,za-
leżyodtypukomórkireceptorowej.Wszystkiereceptorysensoryczneadaptują