Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.Różnerozumieniaterminustylwteoriachstylistycznych
104020Funkcjonalneujęciestylu
15
Rozumieniestylujakobytuponadindywidualnego,społecznego,powstałego
wskutektrwałychtendencjiwyboruzewzględunafunkcjęśrodkówjęzykowych,
maswojątradycję,sięgającąbadańPraskiejSzkołyStrukturalnej.Toonawpro-
wadziładostylistykipojęciatypowościifunkcji,atakżeodmian(stylów)funkcjo-
nalnych.Sprowadziłabadaniastyludoposzukiwaniaformalnychjegowyznacz-
ników.Wklimaciefunkcjonalnegopodejściadostyluwyrósł,używanydodziś,
polskipodręcznikakademickiH.KurkowskiejiS.Skorupki,Stylistykapolska:
zarys(wydanyw1959r.,uzupełnionyowybórnajnowszejliteraturyprzezS.Gaj-
dęw2001r.).
104030Tekstologiczneujęciestylu
Tradycyjna,funkcjonalnacharakterystykastylowaobejmowałasłownictwo
igramatykę.Podwpływemrozwijającychsięodlat70.badańtekstologicznych
stylistykazmodyfikowałaswojepodejściewąskolingwistyczne.Nieocenionąrolę
wtymzakresienagrunciestylistykipolskiejodegrałyM.R.Mayenowaoraz
T
.Dobrzyńska.Zaichprzyczynąjakoskładnikistyluzaczętotraktowaćtakże:
•środkiwięzitekstowej(spójności);
•syntaktykęponadzdaniową(jakzdanieprzekształcasięwelementwypo-
wiedzi);
•tektonikętekstu(np.budowaakapitu,rolaimiejscecytatu,przytoczenia);
•architektonikętekstu(np.narracja,dialog,opis);
•delimitacjętekstu(wjakisposóbwypowiedźwyodrębniasięzpotokumowy);
•gatunki.
104040Pragmatyczneujęciestylu
Odlat70.i80.wwieludziedzinachfilologicznychpopularnastałasięmyśl,
rodemzAustinowskiejteoriiaktówmowy,ojęzykujakonarzędziudziałania.
Towarzyszyłotemurozszerzeniezakresubadańjęzykowychztekstówpisanychna
tekstyużytkoweimówione.
Istylistykauległafascynacjitakimpodejściem–spróbowałaspożytkować
pojęcieaktumowyprzezskoncentrowanieswoichbadańnawzorcudziałania.
Przyjęła,żestylstanowiaspekttegodziałania.Stopniowozaczęłaodchodzićod
badaniatekstów-wytworów,azajęłasiębadaniemtekstów-zdarzeńkomunikacyj-
nych.Odtądcorazczęstsząpraktykąstałosięwprowadzaniedodefinicjiposzcze-
gólnychstylówokolicznościtworzeniadanegotyputekstów(kategoriinadawcy,
odbiorcy,typowychintencji).Nadrugiplanzeszływyznacznikiformalne.Pojęcie
wyboru,takważnedlawyodrębnieniastylu,odniesionezostajeteraznietylkodo
