Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MałgorzataWitak
1.1.Zarysbudowygeologicznejpodłoża
podczwartorzędowego
ObszarZalewuWiślanegojestusytuowanywobrębiesyneklizyperybałtyckiej
(obniżenianadbałtyckiego),stanowiącejzachodniączęśćprekambryjskiejplat-
formywschodnioeuropejskiej.Trzonkrystalicznytejczęściobniżeniależywgra-
nicachkompleksumazurskiego,zbudowanegogłówniezmezoproterozoicznych
granitówdatowanychna1,525-1,499mldlat(Cymerman,2004).Stroptychskał
obniżasięwkierunkuzachodnimod3000mwokolicachFromborkado3400m
kołoElbląga(Stolarczyk,1979).Cokółkrystalicznyjestprzykrytyskałamiosado-
wymipaleozoiku,którewgranicachPolskiobejmująjegodolnączęśćodkambru
dosyluru.Skałytenależądodolnopaleozoicznejjednostkizwanejmonokliną
kętrzyńską,któranazachódodWisłysąsiadujezestrefąŁeby,charakteryzującą
siępełniejszymwykształceniemsystemów:kambryjskiego,ordowickiegoisylur-
skiego(Bednarczyk,1994).Prolskałmonoklinykętrzyńskiejmamniejsząmiąż-
szość,zewzględunaruchytektoniczneorazlicznelukierozyjneisedymentacyjne.
Najstarszeskałypokrywyosadowej,reprezentowaneprzezlądoweczerwone
zlepieńceipiaskowcearkozowefacjialuwialnychnależącedoformacjismołdziń-
skiej,powstałynaprzełomieproterozoikuipaleozoiku,czylinagranicyedia-
karuikambru(Bednarczyk,1984;Sikorska,2007).Ichfragmentywystępująna
zachodnimkrańcuZalewuWiślanego(Jaworski,1979).Zpoczątkiemkambru
(około541-485mlnlat)nastąpiłatransgresjamorska,wwynikuktórejwpłyt-
kimzbiornikupowstałypiaskowceimułowceglaukonitowezprzewodniąfauną
bentosową,zwaneformacjąłebską(tab.1.1)(BednarczykiPrzybyłowicz,1980).
Wrazzrozwojemtransgresjiwkambrześrodkowymgłębokośćzbiornikawzra-
stała,anadniegromadziłysięciemnoszareosadymulisto-ilasteformacjisarb-
skiej.Wwynikuspłyceniamorzaspowodowanegoregresjąpowstałypiaskowce
formacjidębkowskiej.WokolicachKrynicyMorskiejprolkambruocałkowitej
miąższościokoło350mzamykaformacjasłowińska,reprezentowanaprzeziłowce
zwkładkamizlepieńcówzfaunątrylobitową(Lendzion,1976).
Skałyordowiku(około485,4-443mlnlat)rejonuZalewuWiślanegomająnie-
wielkąmiąższość,od60mwokolicachSkowronekdo100mwczęścirosyjskiej
(Stolarczyk,1979).Wspągusystemuordowickiegowystępujecienkawarstwa
glaukonitytu,powstaławwynikutransgresjimorza,któregozasięgobjąłznaczną
częśćwyniesieniamazurskiego.