Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.GENEZAFILMU
21
reżyserjużwielelatpowojniewspominałogłębokiejsatys-
fakcji,którądałamupracanadfilmem.WytwórniaFeniks
zasprawądwóchprodukcji–DybukaiZnachora,realizowa-
nychwtymsamymroku,zzaangażowanymspecjalniedo
tychprodukcjiWaszyńskimponowniezaistniałanarynku,
wcześniejstojącnagranicybankructwa.Natymtlesymbo-
liczniebrzmisamanazwawytwórni–Feniks,czyli‘święty
ptaksłońca’–symbolzmartwychwstania,długichczaso-
kresów,ofiary,miałżyćkilkasetlat,poczymspalałsięna
stosieizpopiołówpowstawałnanowo.Trudnodziśznaleźć
wdługiejjużhistoriikinematografii,zarównoprzed,jakipo
IIwojnieświatowej,podobnieoryginalną,śmiałąprodukcję
otematycemistycznej.nTylkoraznawielelatzdarzasiętaki
film”26–reklamujepopremierzenNaszPrzegląd”.nTenar-
tyzmwidaćwkonstrukcjiutworu–kontynuujeswojereflek-
sjeSztycer–zwartej,mocnej,aprzejrzystej,wpoważnym,
ajednaknieciężkimnastrojurealizacji,wpięknymrozwią-
zaniuwszystkichscen,wrytmiecałegofilmuumiejętnieroz-
łożonymnaposzczególneetapyakcji,wpodejściudotrudne-
gotematu,wktórymprzyodrobinieszarżynietrudnobyłoby
omimowolnąśmieszność.Widać,żeWaszyńskitentemat
przeżył,widać,żewfilmswójwłożyłnietylkorutynę,lecz–
duszę”27.Takpowstałwmiędzywojniufilmwsposóbzasad-
niczyróżniącysięodresztyprodukcjizrealizowanychwtym
czasienietylkowPolsce,aleinaświecie.Pewnośćwizji,jaką
emanujeipołączonyzniąrozmachprodukcjitopriorytetowe
wartościadaptacji.Wsposóbsyntetycznyiskondensowany
oddajeonaduchazawartejwsztuceAn-skiegotreścinagra-
nicyartystycznegoryzyka.nDybuk–wielkitriumfnietylko
Waszyńskiego,triumfkinematografiikrajowej,jejmożliwo-
ścitechnicznychiartystycznych,przerastaocałąklasęzna-
komitąwiększośćnowychfilmóweuropejskich.Porazpierw-
26
Plakatz:nNaszPrzegląd”1937,nr275,s.1.
27
M.Sztycer,Nasrebrnymekranie.„Dybuk”...,s.4.
