Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MiłoszGac
wszystkimnależałodonichzaliczyćniskipotencjałobronnypaństwaEuropyŚrod-
kowo-Wschodniejorazbrakpoważnychpartnerówdającychgwarancjetemuprzed-
sięwzięciu.Wkonsekwencjiideabezpieczeństwasubregionalnegozostałporzucona
iprzestałabyćprzedmiotemzainteresowaniapolskiejdyplomacji.
Wtejsytuacjidalszeposzukiwaniazaczęłyzmierzaćdooparciabezpieczeństwa
osystembezpieczeństwazbiorowego.Wokresietransformacjiustrojowejpolskie
elitypolitycznezanajważniejsząinstytucjęwtymobszarzeuznawałyKonferencję
BezpieczeństwaWspółpracywEuropie(KBWE).Zainteresowanieorganizacją
byłouzasadnionebowiemnapoczątkulat90.XXwieku.Wtedyprzeżywałaona
swójrozkwit,azarazemwydawałasięurzeczywistniaćideennowejEuropy”opar-
tejna:pokoju,demokracjiizjednoczeniu8.PonadtoKBWEstanowiłoosłonędla
prozachodniejreorientacjiwobecRosjiorazbyłosprzyjającąplatformądodialogu
zMoskwą,wcelueliminowaniarosyjskichobawprzednowymkierunkiempolskiej
politykibezpieczeństwa9.TymsamymstabilizującywpływKBWEwobszarzepo-
stradzieckimmiałniebagatelneznaczenierównieżzewzględunaszansęrozluźnie-
niapowiązańzUkłademWarszawskim.WysokaaktywnośćnaforumKBWEnie
trwałajednakdługo,bowiemdosyćszybkozostałarozwianaprzezsytuacjęmiędzy-
narodową10.PonadtoKBWEstanowiłabardziejforumdodyskusjiniżorganizację
ocharakterzemilitarnym,adodatkowonaniekorzyśćprzemawiałrównieżfakt,że
mogłodoniejprzystąpićkażdepaństwozszerokopojętegoregionu.Wreszciebrak
wyposażeniatejorganizacjiwdziałaniaumożliwiającepodejmowaniedecyzjiwoj-
skowychspowodował,żenajbardziejpożądanymkierunkiemstałosięprzystąpie-
niedoNATO.TowłaśnieSojuszPółnocnoatlantyckijawiłsięjakoprężna,aprzede
wszystkimefektywnaorganizacja,którawodróżnieniuodKBWEdawałasolidne
gwarancjebezpieczeństwa.MimotegoprzystąpieniedoNATOwtamtymokresie
niebyłomożliwe,oczymwielokrotniewspominałówczesnyministersprawzagra-
nicznychKrzysztofSkubiszewski,mówiąc,że:nmyślenieoczłonkostwiewNATO
pozostawałowtamtymczasie,bardziejwsferzeżyczeńiaspiracji,którychnienale-
żałoujawniaćpublicznie,niżwsferzepolitykirealnej”11.
PierwszekontaktyzSojuszemzostałynawiązanewmarcu1990roku,kiedyto
wizytęwKwaterzeGłównejNATOwBrukselizłożyłministerSkubiszewski.Oka-
8R.Kuźniar,DrogadoWolności,PolskapolitykazagranicznaIIIRzeczpospolitej,War-
szawa2008,s.88.
9R.Kuźniar,Politykabezpieczeństwawpolskiejpolitycezagranicznej,[w:]Polskapolity-
kabezpieczeństwa1989-2000,red.idem,Warszawa2001,s.77.
10Wynikałotom.in.zrozpaduZSRR,imperialnychtendencjeRosji,któresłużyłyod-
zyskaniuwpływówwEuropieŚrodkowo-Wschodniejorazpostawiepaństwzachodnich,
którechciałytraktowaćEuropęŚrodkowo-Wchodniąjakobufor,oddzielającyZachódod
niepewnegoWschodu.Zob.R.Grodzki,PolskapolitykazagranicznawXXiXXIwieku,
Zakrzewo2009,s.177.
11K.Skubiszewski,PolskaiSojuszPółnocnoatlantyckiwlatach1989-1991,nSprawyMię-
dzynarodowe”1999,nr1,s.10.