Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Migracje:pojęciaimetoda
wzmieniającychsięwarunkachspołecznychzostałaplastycznieprzedsta-
wionawkoncepcjiprzejściamobilności(ryc.1).JejautorWilburZelinsky
(1961)argumentował,żewróżnych(kolejnych)fazachrozwoju(moderniza-
cji)zmieniająsię:nasileniemobilności(wtymmigracji)iwzajemnerelacje
liczbowemiędzyichróżnymiformami.Abyzilustrowaćtenpogląd,zostały
wyróżnioneczteryformymigracji(międzynarodowe,wewnętrznezewsi
domiast,wewnętrznewewnątrzkonurbacjiczydużychaglomeracjiiwe-
wnętrznepolegającenazasiedlaniunowychterytoriów)orazjednaforma
mobilnościniemigracyjnej(cyrkulacje,czylikrótkotrwałyruchpowrotny
alboinaczejwahadłowydoróżnychmiejscspozastałegozamieszkania).
Wmyśltegoschematuwrazzpostępującąwdanejpopulacji(ispołe-
czeństwie)modernizacjąrośnienasileniewędrówekcyrkulacyjnychoraz
migracjimiędzy-iwewnątrzmiejskich;początkowoteżwzrasta,następ-
niejednakspadaintensywnośćmigracjizagranicznychorazwewnętrz-
nychmiędzywsiąimiastem(zob.wykład18).Procesytewspierapostęp
technologiczny,wpływającynacorazwiększemożliwościodbywania
czasowokrótkich,alejednocześniedalekichpodróży.Istotątejkoncepcji
jestpodkreślenie,żeróżneformymobilnościsąwobecsiebiesubstytucyj-
ne-wzmieniającychsięuwarunkowaniachfunkcjejednychmogązostać
Rycina1.Przejściemobilnościprzestrzennej(wedługW.Zelinsky’ego)
nasileniewędrówek
społeczeństwo
tradycyjne
miasto–wieś
kolonizacja„nowych”terenówwewnątrzkraju
miasto–miasto/wewnątrzmiejskie
cyrkulacje
zagraniczne
wewczesnejfazie
społeczeństwo
transformacji
społeczeństwo
wpóźnejfazie
transformacji
społeczeństwo
zaawansowane
(superzaawansowane)
społeczeństwo
przyszłości
czas
27
