Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
OBSERWOWANIENIEBA14
Oczywiściewiększośćwspółczesnychteleskopówniejestbudowana
zmyśląoludzkimoku,aodpołowyXIXwiekuważnąrolęwastro-
nomiiodgrywafotografia.Fotografienietylkouwieczniająwidoki
dlapotomności,aletakżejeszczebardziejzwiększająwychwytywanie
światłaprzezteleskop.Jeślitylkoteleskopjestprawidłowozoriento-
wanyipowoliobracany,abynadążyćzaefektamiwirowaniaZiemi,
obrazodługiejekspozycjimoże„scali攜wiatłogwiazdzwielugodzin
obserwacji.Fotografiaastronomicznajestobecniezdominowanaprzez
elektronicznekameryCCD,któremogąnawetśledzićdokładnąliczbę
fotonówuderzającychwpojedynczypikselpółprzewodnikowy.Czę-
stoświatłozodległegoobiektujestprzepuszczaneprzezspektroskop
(urządzeniezsiatkądyfrakcyjnąodrobnejkratce,któradziałataksamo
jakpryzmat),rozszczepiającjenawidmoprzypominającetęczę,wktó-
rymwramachbadaniaspektroskopowegomożnazmierzyćnatężenie
określonychkolorów(patrzs.76).
NiewidzialnepromieniowanieŚwiatłowidzialnedocierające
dopowierzchniZiemizkosmosujesttylkojednąmałączęściącałego
widmaelektromagnetycznego.Promieniowanieelektromagnetyczne
składasięzoscylującychpakietówfalzwanychfotonami,anaszeoczy
wyewoluowałytak,abywidziećtoświatło,ponieważtaksięskłada,
żejesttojednozniewielupasmpromieniowania,któreprzedostająsię
przezziemskąatmosferęnapowierzchnię.Inneformypromieniowania
topodczerwień(„promieniowaniecieplne”zfalaminiecodłuższymi
niżświatłoczerwone)orazfaleradiowe(zjeszczedłuższymifalami).
Promieniowaniepodczerwonezprzestrzenikosmicznejjestzazwyczaj
przytłaczaneprzezciepłonaszejwłasnejatmosfery(lubnawetemanują-
cezinstrumentówsłużącychdojegowykrywania),więczwykleobser-
wujesięjeprzyużyciuspecjalniechłodzonychteleskopówgórskichlub
orbitującychobserwatoriówumieszczonychnasatelitach.Długiefale
radiowestanowiąnatomiastpraktycznewyzwaniedladetekcji-sąone
zazwyczajzbieraneprzyużyciuogromnychantenparabolicznych,które
działająpodobniejakteleskopyzwierciadlane.
Promienieultrafioletowemająnatomiastkrótszedługościfalniżświat
-
łofioletoweiwiększąenergię,apromienierentgenowskieigammasą
