Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IZOTOPY
15
ZAGINIONENEUTRONY
OdkrycieneutronówprzezfizykaJamesa
Pompa
próżniowaBeryl(cel)
Chadwicka,którywpóźniejszymczasiepracował
Źródło
Cząstkaalfa
nadbombąatomową,rozwiązałopalący
polonu
Komora
Detektor
problemzwiązanyzmasąpierwiastków.Przez
próżniowa
latabyłooczywiste,żeatomykażdegopierwiast-
kacięższeniżpowinnybyć.Chadwickuważał,
żejądraatomoweniemogąważyćtyle,ileważą,
jeślizawierałybytylkoprotony.Totak,jakby
Neutron
każdyzpierwiastkówmiałprzysobiejeszcze
walizkęwypełnionącegłami.Tylko,żeniktnie
Wzórreakcji,wktórejwybijasięneutrony(n)
zberyluto:
4
2He+
9
4Be->
1
0n+
12
6c
byłwstaniezidentyfikowaćtychcegieł.Pod
wpływemswojegoopiekunaErnestaRutherforda,Chadwickuznał,żeatomy„szmuglują”cząstki
subatomowe.Rutherfordopisałoweneutralnedublety(neutrony)w1920roku.Chadwickowi
udałosięjednakdopierow1932rokuznaleźćkonkretnydowódnapoparcietejteorii.Zaobser-
wowałon,żepodczasbombardowaniasrebrzystegometalu-berylu-promieniowaniem
zpolonudochodzidoemisjisubatomowychcząstekoładunkuobojętnym-neutronów.
„ciężkiwodór”,zwanydeuterem(Dlub
2
H).Takjakzwykłeatomy
wodoru,atomydeuterurównieżłącząsięztlenem,tworzącwodę.Oczy-
wiścieniejesttozwyczajnawoda(H
2O).Jesttowodazdodatkowymi
neutronami,czylitzw.ciężkawoda(D
2
O)lubtlenekdeuteru.Terazweź
ciężkąwodę(możnabezproblemuzakupićwInternecie)izamróź
wforemcedokosteklodu.Następniewrzućjednąkostkędoszklanki
zezwykłąwodą.Bingo-kostkazatapiasię!Dlaporównaniamożna
równieżwrzucićkostkęloduzezwykłejwody,abymócpodziwiać,
jakwielezmieniajednacząstkasubatomowawatomie.
Wprzyrodzieokołojedenna6400atomówwodorumadodatkowy
neutron.Istniejejeszczetrzecityp-czyteżraczejizotop-wodoru,
1932
JamesChadwick
odkrywaneutron
1960
NagrodaNoblawdziedziniechemiizostaje
przyznanaWillardowiLibby’emuzametodę
datowaniaradiowęglowegozapomocąwęgla-14
2006
AleksandrLitwinienko
umieranaskutekzatrucia
radioaktywnympolonem