Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PIERWIASTKI
13
Wukładzieokresowymmożemy
wyróżnićwieleinnychprawidłowości.
Imbliżejprawejstronyukładu,czyli
gazówszlachetnychlubimbliżejgór-
negorzędu,tymwięcejwysiłku(ener-
gii)potrzeba,byodszczepićelektron
odatomudanegopierwiastka.Wśrod-
kuukładuznajdująsięgłówniemetale,
któresątymbardziejmetaliczne,im
bliżejsąpołożonelewegorogu.Che-
micykorzystająztychprawidłowości,
byprzewidywać,jakdanepierwiastki
zachowająsiępodczasreakcji.
POLOWANIENANAJCIĘŻSZEGO
ZNAJCIĘŻSZYCH
Niktnielubioszustów,jednakznajdziemyich
wkażdymzawodzieinaukaniestanowitu
wyjątku.W1999rokunaukowcyzlaboratorium
LawrenceBerkeleywKaliforniiopublikowali
artykułnaukowyszumnieogłaszającyodkry-
cieprzeznichsuperciężkichpierwiastków:
116(liwermor)i118(ununoctium,obecnie:
oganeson).Leczcośsięjednakniezgadzało.
Poprzeczytaniuartykułuinninaukowcypróbo-
walipowtórzyćoweeksperymenty,alenieza-
leżnieodtego,jakbardzosięstarali,niemogli
zsyntetyzowaćanijednegoatomupierwiastka
116.Okazałosię,żejedenz„odkrywców”
sfabrykowałdane,przezcoośmieszonyame-
rykańskirządmusiałwycofaćsięzoświadczeń
oświatowejklasyodkryciu,któresamsfinanso-
wał.Artykułzostałwycofany,alauryzaodkry-
cieliwermorutrafiłyrokpóźniejdorosyjskiego
zespołubadaczy.Naukowiec,którysfałszował
dane,straciłposadę.Prestiżzwiązanyzodkry-
ciemnowychpierwiastkówjestobecnietak
duży,żenaukowcysąnawetgotowiryzykować
swojąkarierę.
Wagisuperciężkie
Zarównowchemii,
jakiwboksieistniejepojęcie„wagi
superciężkiej”.Podczasgdyprzedsta-
wicielewagimuszej-atomywodoru
ihelu-mająłącznietrzyprotony,inne
pierwiastki„spadły”dodolnegorzędu
zewzględunaswojedużeliczbyato-
mowe.Zbiegiemlatukładokresowy
rozwijałsięibyłposzerzanyonowe
odkryciaicięższepierwiastki.Radioak-
tywnyuranoliczbieatomowej92jest
ostatnimwystępującymwprzyrodzie
pierwiastkiemotakdużejliczbie.Mimo
żenaturalnyrozkładuranuskutkuje
powstaniemplutonu,tojegoilościsąniezwyklemałe.Plutonodkryto
wreaktorzenuklearnym.Zkoleiinniprzedstawicielewagisuperciężkiej
powstająpoprzezzderzaniezesobąatomówwakceleratorzecząstek.
Tojeszczeniekoniecposzukiwaniapierwiastków,choćnapewnoobec-
niejesttoznacznietrudniejszeniżpodgrzewaniepłynówznaszegociała.
rozdziałwpigułce
Najprostszesubstancje
