Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
PRAWoGRAWITACJINEWToNA
Niemniejjednak,możliwejestzaobserwowanieniewielkichzmiansiłygra-
Napowierzchni
Ziemi
przyspieszenie
związane
zgrawitacją
(przyspieszenie
ziemskieg)równe
jest9,8m/s2.
witacjinapowierzchniZiemi.Masywnegóryiskałyoróżnychgęstościach
mogązwiększaćalbozmniejszaćoddziaływaniegrawitacyjnewichpobli-
żu.Zmianytemożnazaobserwowaćprzyużyciugrawimetru,azjegopo-
mocąnarysowaćmapęterenuidowiedziećsięczegośoskorupieZiemi.
Równieżarcheolodzynapodstawiemałychzmiansiłygrawitacjipotrafią
naprzykładzauważyćzakopaneosady.Ostatnionaukowcyużylisatelitów
kosmicznychmierzącychgrawitację,abyzarejestrować(malejącą)ilość
lodupokrywającegoZiemię,atakże,bywykryćzmianywskorupieziem-
skiej,którepoprzedzająwielkietrzęsieniaziemi.
PowróćmydoXVIIwieku.Newtonzebrałwszystkieswojeteoriedotyczą-
cesiłygrawitacjiwjednejksiążcePhilosophiaenaturalisprincipiamathe-
matica.Opublikowanew1687rokuPrincipiasątraktowanejakokamień
Pływy
Newtonopisałpowstawaniepływów
morskichnaZiemiwksiążcePrincipia.Pływy
spowodowanesąróżnicąpomiędzysiłą,
zjakąKsiężycprzyciągaoceanpobliskiej
idalekiej(patrzącodKsiężyca)stronie
Ziemi,asiłą,zjakądziałanaZiemięjako
całość.Różneprzyciąganiegrawitacyjne
poróżnychstronachZiemipowoduje,
żepowierzchniawodywybrzuszasię
kuiodKsiężyca,powodującpowstanie
pływów,którewznosząsięiopadają
wciągukażdych12godzin.Pomimoże
bardziejmasywneSłońcedziałanaZiemię
większąsiłągrawitacyjnąniżmniejszy
Księżyc,efektwywieranyprzezKsiężyc
jestsilniejszy,ponieważznajdujesięon
bliżejZiemi.Prawoodwrotnościsiłydo
kwadratuodległościoznacza,żegradient
grawitacji(różnicaodczuwanaprzezbliższą
idalsząpowierzchnięZiemi)jestwiększydla
bliskiegoKsiężycaniżdlaodległegoSłońca.
Podczaspełniinowiu,czyligdyZiemia,
SłońceiKsiężycsąustawionewliniiprostej,
pojawiająsięszczególniewysokiepływy,
zwanepływamisyzygijnymi
(maksymalnymi).GdyKsiężyc,Ziemia
iSłońceleżątak,żetworzązesobąkąt
prosty,wtedypojawiająsięsłabepływy,
zwanepływamikwadraturowymi
(minimalnymi).
