Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
ZasadaMacha
Dzieckowirującenakaruzelijestprzyciąganeprzezodległegwiazdy.Dzie-
jesiętakwmyślzasadyMacha,któramówi,żemasa„tam”wpływanabez-
władność„tu”.Wwynikugrawitacjiobiektybędącedalekowpływająnato,
jakrzeczywpobliżunasporuszająsięiwirują.Aledlaczegotaksiędzieje
iwjakisposóbmożnaodróżnić,czycośsięporusza,czynie?
Jeślikiedykolwieksiedziałeśwpociągunastacjiiwyglądającprzezokno,
widziałeśjakwagonnasąsiednimtorzeoddalasięodciebie,wiesz,żecza-
semtrudnoocenić,czytotwójpociągopuszczastację,czydruginanią
wjeżdża.Czyjestjakiśsposób,żebyokreślićnapewno,któryznichjest
wruchu?
ErnstMach,austriackifilozofifizykżyjącywXIXwiekuzmagałsięzpo-
dobnymipytaniami.NiezgadzałsięzteoriąogłoszonąprzezwielkiegoIsa-
acaNewtona,żeprzestrzeńtotło-siatka,nawzórpapierumilimetrowe-
goznaszkicowanymukłademwspółrzędnych,zaśruchtoporuszaniesię
względemtejsiatki.Machdowiódł,żeruchmaznaczenietylko,jeślijest
mierzonywzględeminnegoprzedmiotu,aniesiatki.Coznaczyporusza-
niesię,jeśliniejesttoruchwzględeminnegoobiektu?WtymsensieMach
będącpodwpływemwcześniejszejideikonkurentaNewtona-Gottfrie-
daLeibniza,byłprekursoremteoriistworzonejprzezAlbertaEinsteina
wprzedkładaniumyślenia,żetylkomówienieoruchuwzględnymma
sens.Machdowodził,żepiłkatoczysiętaksamoweFrancjiiwAustralii
LINIACZASU(rok)
około335p.n.e.
Arystotelesstwierdza,żeobiekty
poruszająsięwwynikudziałaniasił
1640
Galileuszformułujezasadę
bezwładności
