Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stądaktualnewydaniemożeokazaćsięprzełomowedlaspołecznego
znaczeniaautobiografiiMurianki.Możewykazać,czyinaileflsąsiedzi
Polacy”stalisiębardziejprzygotowanidozrozumieniaInnegosłabszego.
Niebędzietoproste,ponieważtwórcaniepisałksiążkidlaPolaków.On
opisywałżycie–swojeżycie,łemkowskieżycie.Opisywałjeposwojemu.
Conapisał?
OpisaneprzezMuriankężyciedokonujesięwprzestrzenimitu,
wświeciezaczarowanym,przeztodostępnymjedynietym,którzy
wdanymmiciefunkcjonują.flKażdymaswojemity”(28)–zauważa
Murianka.Tak,wracazatempytanie,czyto,cozostałozapisanenakar-
tachniniejszejksiążki,możebyćzrozumianeprzezkogośzzewnątrz.
Wiadomobowiem,żemitłączysięzgłębokawiarąwjegoprawdziwość
właściwądlawspólnotyprzezniegotworzonejizobiektywną,postrze-
ganązzewnątrzfałszywością.JednakżeprzesłanieMuriankiopartejest
nawierzewłaśniewdobrąwolę,wflzechcenie”sąsiadów,życzliwych
sąsiadów.Wieonteż,żewjegomicieznajdujesięszczelina,wyrwa,
zjakąsamsięmierzywswoichlicznychdylematachinapięciach.Ona
rozszczepiamitprzestrzeniąodczarowaną,profaniczną,pragmatyczną,
flczużyną”,którajednakniedasiętakcałkiemodrzucić,zepchnąćdo
obszarucienia,sprofanowaćkonsekwentnie.Jesttobowiem(pomimo
żeniezwłasnejwoli,wbrewwłaściwemuporządkowi)ziemiaurodze-
niaidzieciństwa.Itojestgłównieto,conapisałwswojejautobiografii
PetroMurianka.Taautobiografiajestbowiemmitemreinwencyjnym,
koniecznymdoprzetrwaniawspólnotypodyslokacji.Bydalejistnieć,
musionananowoopowiedziećsiebiepozmianie.Muriankatouczy-
nił.Wprowadziłdoswejnarracjiprzeszłość,odtejnajodleglejszej–gdy
wgórachpanowaliBialiChorwaci,byłaRuśOśmiomysłaiDanyła,
flTruchanowyczemieszkalinaSzołtystwie”(60),gdypóźniejszekościo-
łybyłycerkwiami–przeztężywopamiętanąprzeznajstarszychczłon-
kówspołeczności(Talerhof,RepublikaFloryncka),ażpowysiedlenia
–doflRosyi”inaZachód.Wprowadziłznaczącełemkowskiepostaci:
św.Maksyma,Huniankę,Amroza.Stworzyłpoczucieciągłościitrwania,
aktualnościtego,cowyznaczałemkowskość.Wmicie,jakwiadomo,nie
mahistorii,niemanieaktualnejprzeszłości,wszystkoodnosisiędotego
16
