Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
łonicwspólnegozkultemzmarłychaninieposiadałożadnychcech
nmagicznych”
14.Jegocelembyłaprzedewszystkimpromocjadanejgens
poprzezobrazowewyliczeniejejprzeszłychzasług.Byłtoponadtośro-
dek,zapomocąktóregonaprzykładpotencjalniwyborcymogliocenić
nstatus”danejrodziny.Niezależniejednakodpierwotnegocharakteru
pompafunebris,którytrudnoustalić,jakijejwłaściwegoprzeznaczenia,
widokzmarłychmaszerującychprzezśrodekmiastamusiałrobićwielkie
wrażenie.Ludziecinosiliinsygniawłaściweichprzeszłymzaszczytom
iprawdopodobniewykonywalijakieśgestyorazwypowiadaliustamiak-
torówsłowa,którepasowałydoichwizerunku.
Wostatnichlatachuczenicorazczęściejdostrzegająrelacjepomiędzy
retorykąaprocesjąpogrzebowąorazdoceniająichwagę.Dobrąilustracją
tegotrendujestartykułEleanorBrookenatematmowyCyceronaProRa-
birioperduellionisreoz63r.Procesodbywałsiępodzarzutemzabójstwa
LucjuszaApulejuszaSaturninaw100r.
15
,któregodążeniaRzymianie
uznalizanatyleniebezpieczneihaniebne,żeskazaligopośmiertniena
damnatiomemoriae.Oznaczałotomiędzyinnymizakazpokazywania,
anawetposiadaniajegowizerunków.Oskarżyciel,TytusLabienus(tr.63),
odważyłsięnaswojepublicznewystąpienieprzynieśćjegoimago
16
.
nt.aktorówodgrywającychrolezmarłych,dochodzidowniosku,żewRzymie,począwszy
odśredniejrepublikiażdoczasówwczesnegocesarstwa,zjawiskotomogłopodlegaćpew-
nejewolucji.Pierwotnieosobynaśladująceprzodkówposługiwałysięwyłączniegestykula-
cją,adopieropóźniejzaczęływypowiadaćjakieśkwestie(kolejnowersydramatyczneoraz
sławnepowiedzeniazmarłego).
14Latte1960:100;Flower1996:102—103;FLAIG2013[2003]:51.
15
LucjuszApulejuszSaturninus(E.Klebs,nAppuleius”,nr29,RE2.1[1895],
coll.261—269)byłwówczastrybunemludowymipróbowałzyskaćsobiepopularność
poprzezuchwaleniekorzystnychdlaludurzymskiegoustaw.Zob.np.
MRR
1.575—576;
LeNAGhAN1969:161adCic.Har.Resp.41.25—26;Rickman1980:162—163orazszerzej
APPeL2013:117—149.Por.niżej,rozdz.2.2.
16
Zob.Cic.Rab.Perd.25:Quodtusiaudissesautsiperaetatemscirepotuisses,
numquamprofectoistamimaginemquaedomipositapestematqueexilium
Sex.Titioanulissetinrostraatqueincontionemattulisses[ł](nTy,
gdybyśusłyszałotymodkogośalbobyłnatylewiekowy,bytopamiętać,podżadnym
pozoremniezabrałbyśnaswojewystąpienienazgromadze-
niutegowizerunku,któryzwyczajniewystawionywdomuprzyniósłSekstusowi
Tycjuszowizgubnylosnawygnaniu”).Por.Quint.Inst.6.1.49.
1010
rytuałpogrzeboWy
19
